یادداشت‌ها

فرهنگ عمومی و فرهنگ تخصصی دانشگاه ها در مفهوم کنونی خود ، نهادهایی جدید به حساب می آیند که عمر آنها همچون نظام آموزش عمومی، چندان از تاسیس ددولت های ملی فراتر نمی رود، هر چند پیشینه تاریخی آنها به گذشته های بسیار دور می رسد. شواهد تاریخی…

نام ها و فرهنگ نام و نام گذاری(name and naming) از مهم ترین فرایندهایی هستند که در نظام زبان به مثابه نظامی شناختی وجود دارد، زیرا به انسان امکان می دهند که از طریق طبقه بندی اشیاء و مفاهیم آنها وارد نظام های رده بندی کرده و نه تنها…

آپولون و دیونیزوس قرن بیستم، از هر لحاظ که آن را در نظر بگیریم، یکی از بحرانی ترین قرون تاریخ شناخته شده انسان به شمار می رود. این قرن، قرن انقلاب ها، شورش ها، ایدئولوژی های تندروانه، کشتارهای جمعی، جنگ های بزرگ جهانی و چنگ های بی پایان…

تصویرِ نوشتار در ابتدای دهه 1980، هنگامی که هنوز انقلاب اطلاعاتی و مفهوم شبکه ای شدن و دیچیتالی شدن جهان، چندان مطرح نبودند، رولان بارت، فیلسوف و منتقد ادبی فرانسه، در کتاب «امپراتوری نشانه ها»ی خود از «بمباران نشانه ها» نسبت به انسان ها…

هادی حسین نژاد، ایلنا مقوله فرهنگ یکی از پیچیده‌ترین مقولات بشری در جوامع مختلف است. در این گفتگو قصدمان طرح سوالاتی پیرامون ویژگی‌های «فرهنگ» و تغییرپذیری آن در شرایط مختلف و البته بررسی تغییرات و تحولات فرهنگی ایران در دوره‌های لااقل…

کالبد دست نایافتنی اگر در قرن نوزده و با حرکاتی هنری چون امپرسیونیمسم، فوویسم و اگسپرسیونیسم، بدن به موضوعی اساسی برای مجادلات هنری تبدیل شد، در حوزه علوم این موضوع در چارچوب های بسته و نفوذ ناپذیر آناتومی، فیزیولوزی و پزشکی محصور بود و…

ملت خیالین پیش از هر چیز باید بر این نکته تاکید کرد که هر دو مفهوم یعنی «ملت» و «ملی گرایی» که ما به واژگان اروپایی آنها یعنی «nation» و «nationalism» اشاره داریم، مفاهیمی از ریشه «زایش» هستند که در فرهنگ های اروپایی با مفهوم «جماعت»…

حتی از شکل عنوانی که برای این یادداشت انتخاب کرده ایم روشن است که در ادبیات علوم اجتماعی لااقل در سه دهه اخیر مشکلی اساسی با واژه «طبقه» وجود دارد. امروز اکثر جامعه شناسان و انسان شناسان دیگر از این کلمه استفاده نمی کنند نه در معنای قرن…

تاریخ و فرهنگ ِ روزمرگی در پاسخ به این پرسش می توان ابتدا به تعریف فرهنگ به گونه کلاسیک آن یعنی به صورتی که ادوارد برنت تایلر(E.B.Tylor) انسان شناس معروف بریتانیایی آن را مطرح کرده است بازگشت: تایلر فرهنگ را مجموعه ای از مهارت های مادی و…

تصویر: جودیت باتلر سبکی تحمل ناپذیر زنانگی حرکت مطالباتی زنان در امواج پی در پی از نیمه قرن نوزده تا امروز تداوم داشته است و هر چند نمی توان این حرکت را بدون پیشینه تاریخی از جمله در قرون وسطا و فرایندهای موسوم به «شکار جادوگران» و…