کوته‌نوشت‌های سینمایی (۳۴): بازی جنگ

کوته‌نوشت‌های سینمایی (34) / بازی جنگ (The War Game)/ پیتر واتکینز/ محصول بریتانیا / 1965/ 87 دقیقه دوزخ زیر پاهای ما زمانی که شبکه بی. بی. سی.، در بحبوحه بحران اتمی در دوران جنگ سرد (استقرار موشک‌های اتمی شوروی در کوبا) و…

فرهنگ انسان‌شناسی اجتماعی و فرهنگی (بیست و نُه): انجمن‌های انسان‌شناسی

anthropological societies جيمز اوُري برگردان: مهرداد ميردامادي شکل‌گيري انسان‌شناسي به‌عنوان موضوعي براي مطالعة روشنفکرانه ارتباط نزديکي با تأسيس نهادهاي خاصِ داشت. اين نهادها، ابتدا انجمن‌هايی علمي بودند که نشان از…

از اسطوره تا جشن (بخش هفتم)

چه دلایلی برای این مسئله می‌توانیم بیابیم؟ دلایل متعددی می‌تواند داشته باشد ولی به نظر من این مسئله پیش از هر چیز نشان می‌دهد که خود پارادایم علمی هم یک اسطوره بوده است. اسطوره پارادایم علمی چگونه شکل گرفت؟ اساس اسطوره…

کوته‌نوشت‌های سینمایی(۳۳): هیروشیما، عشق من

هیروشیما، عشق من (Hiroshima, mon amour)/ آلن رنه / محصول فرانسه و ژاپن / 1959/ 91 دقیقه در بستر عشق و نفرت دو شهر دوردست، نوور و هیروشیما، دو شهر ناشناس در دو سوی جهان، و دو ناشناس که در آغوش هم فرو می‌روند: با پوست‌های…

فرهنگ انسان‌شناسی اجتماعی و فرهنگی (بیست و هشت): نیاکان

ancestors موريس بلاك برگردان: فیروزه مهاجر     واژه «نياكان» در انسان‌شناسى براى ناميدن آن اسلافى كه يادشان زنده مانده است، و اشاره به اعمال دينى مشخص در عباراتى نظير «كيش‌ نيا» يا «پرستش نيا» به‌كار مى‌رود. اين…

کوته نوشتهایی بر فیلمهای بزرگ تاریخ سینما(۳۲): سقوط

(Downfall/Der Untergang) / اثر الیور هرشپیگل / محصول آلمان، اتریش، ایتالیا/ 2004/ 155 دقیقه اراده معطوف به خود‌‌ویرانگری اتیین دولابوائسی (1530-1563) شاعر و نویسنده فرانسوی، در کتاب خود «گفتار در باب بردگی خودخواسته» (1574)…

از اسطوره تا جشن (بخش ششم)

برخی از پژوهشگران مانند ارنست کاسیرر مفهوم زمان را بر مکان مقدم دانسته‌اند و بر این باورند که در ذهن اساطیری، تقدس مکانی گسترش یافتۀ مفهوم تقدس زمانی است. بله. البته می‌توان برعکس آن را نیز صادق دانست، در انسان‌شناسی همان…

از اسطوره تا جشن (بخش پنجم)

بحث دیگر در مورد دیدگاه لوی استروس این است که وی سیر تحول اسطوره‌ها را چگونه ترسیم می‌کرده است، چون اگر در کل به ساختارگرایی بنگریم، آن را دیدگاهی غیرتاریخی (a- historical) می‌بینیم. بنابراین آنچه که در تحول…

انسان‌شناسی خاطره و آیین (بخش دوم)

گفتگو با علیرضا حسن‌زاده شما مسئلۀ تروما یا میزان ضربه و ارتباط آن با حافظه را مطرح کردید، خب فجایع طبیعی یا انسانی همین نقش را بازی می‌کنند و سندرم‌های قابل مشاهده در وضعیت‌های فاجعه بار مثلاً جنگ، شکلی همگون از…

انسان‌شناسی خاطره و آیین (بخش اول)

گفتگو با علیرضا حسن‌زاده علیرضا حسن زاده: در علوم اجتماعی گرایشی وجود دارد که در آن جامعه را به بدن و کالبد انسان تشبیه می‌کنند، این گرایش نظری از داروینیسم اجتماعی متأثر است. آیا می‌شود این تشبیه را مطرح کرد که…