مرور رده

یادداشت‌ها

پاسخی به نظر خواهی مجله مترجم مرداد ماه ۱۳۸۷

این واقعیتی انکار ناپذیر است که ما در یکصدساله اخیر ازنظر فرهنگی بیشتر مصرف کننده بوده ایم تا تولیدکننده .در چنین شرایطی ترجمه به عنوان مهمترین ابزار آشنایی ایرانیان با جریانهای فرهنگی معاصر در جهان مطرح بوده است .از همین رو از آغاز نهضت…

پوپولیسم و ترس از “اقلیت” شدن

در واژگان علمی فرهنگ و انسان‌شناسی دستکم ده سالی هست که تلاش می‌شود از واژه «اقلیت» در استناد به گروه‌های اجتماعی، فرهنگی، دینی و اصولا گروه‌های هویتی استفاده نشود. زیرا مفهوم اقلیت به نوعی به مفهوم «اکثریت» و رفتارهای سلطه‌گرانه «اکثریتی»…

درباره ضرورت اجتماعی تجدیدنظر در احکام اعدام

حکم اعدام سه جوان که متهم به شورش در تظاهرات آبان ماه سال گذشته هستند، در شرایطی ظاهرا به تایید نهایی رسیده، که مردم ایران زیر فشار بیماری کرونا هر روز عزیزانشان را از دست می دهند و حتی فرصت سوگواری نیز نمی یابند، بسیاری از مساجد و زیارتگاه…

جامعه‌ای بی‌پرسش و پُرپاسخ

آلبر کامو، کتاب خارق‌العاده خود، افسانه سیزیف (۱۹۴۲) را با چند جمله آغاز می‌کند که به از مشهورترین جملات تاریخ اندیشه تبدیل می‌شوند: «تنها یک مساله فلسفی ِ حقیقتا جدی وجود دارد: خودکشی. این‌که ببینیم آیا زندگی، ارزش زندگی‌کردن دارد یا نه؟…

مهره مار و سوگند بقراط

وقتی سخن از «خرافات» (Superstition) به میان می‌آید، چه در ایران و چه در بسیاری از کشورهای دیگر دنیا که امروز خود را توسعه‌یافته یا در حال توسعه می دانند، و به خصوص وقتی طرفین صحبت افرادی هستند که خود را تحصیلکرده و «با فرهنگ» بدانند، نخستین…

تن‌بارگی به مثابه هنجار بازتولید قدرت

مطالعات مردم‌نگاری قرن بیستم تمام جوامع انسانی موجود را زیر پوشش خود قرار داده‌اند. افزون بر این مطالعات، پژوهش‌های باستان‌شناسی انسان‌شناختی، باستان‌شناسی، رفتار‌شناسی جانوری و شاخه‌های مرتبط در پژوهش‌های هنر و پارینه‌شناسی و میراث…

تاملات کرونایی (بخش پایانی)

صورتک‌های بی‌چهره، دستان بدون پوست همه می‌دانند و همه می‌دانیم کرونا ویروس، نه نخستین ویروس و مصیبتی بوده که به سراغ ما انسان‌ها آمده، یا بهتر است بگوییم دعوتش کرده‌ایم و نه آخرین‌شان و اگر بتوانیم این بار آن را مهار کنیم و ولو با بهایی…

کارول، ناباکوف، کوبریک و لولیتای ِ ابدی

لویس کارول (۱) رمان‌نویس و عکاس بریتانیایی، شهرت خود را مدیون کتاب مشهوری است که سرچشمه هزاران اثر هنری دیگر در تمام عرصه‌ها از فیلم و عکاسی تا داستان و موسیقی شد؛ همچنان که موضوعی برای پژوهش در هنر و ادبیات و یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های…

از کوچه باغ‌های روستایی تا کوچه باغ‌های مگامال

سخن گفتن از فضای عمومی در موقعیتی که ما در طول چند دهه اخیر در حال تجربه کردن زیرو رویی کامل آن هستیم، تا حد زیادی پروبلماتیک است. یعنی هم به نوعی «واقعیتی مادی» را در خود حمل می‌کند و هم به شدت «ذهنیتی آسیب‌زده و متوهم » را. این امر را…

تاملات کرونایی (۹): آخرین بومیان جهان

جنگل‌های آمازون در امریکای جنوبی به وسعت پنج و نیم میلیون کیلومتر مربع (سه برابر کل خاک ایران) به صورت گسترده‌ای «شش‌های کره زمین» نامیده می‌شوند، زیرا بخش بزرگی از تعادل هوای مورد نیاز همه موجودات را (در کنار اقیانوس‌ها با تاثیر بسیار…