مرور برچسب

زبان

زبان

امروز دیگر تقریباً نمی‌توان کسی را در حوزۀ علوم انسانی یافت که زبان را صرفاً به یک ابزار و یک رسانۀ ارتباطی تقلیل دهد و تزهایی که این قابلیت را ظرف اصلی اندیشیدن، انباشت فکری و تحلیل می‌دانند کاملاً غالب هستند، هرچند نمی‌توان این را نیز…

کوته‌نوشت‌های اجتماعی (۳۱): زبان، بیان، نوشتار، خوانش، کُنش

ذهنیت ِجمعی ما، حاصل ِچند میلیون‌سال تعامل درون‌گونه‌ و برون‌گونه‌ای است که در چرخه‌ای با رفتار ِجمعی‌مان، زمان-فضای ِزیستی– اجتماعی‌مان را می‌سازد. در این سپهر ِخیالین، یکی از توهّمات ِبزرگ ما در آن است که مفاهیم زبان، بیان، نوشتار، خوانش…

کوته‌نوشت‌های اجتماعی (۱۲): سیاست زبانی در پژوهش انسان‌شناختی

گفتگو از مهم‌ترین روش‌های مورد استفاده در پژوهش‌های ِ کیفی ِ انسان‌شناختی است. اما گفتگو به «زبان» مشخصی انجام می‌شود و هیچ زبان «جهانشمول»ی نداریم. اکثریت مطلق انسان‌ها و حتی فرهیختگان به دلایل بی‌شمار از جمله «احساس امنیت…

زبان به مثابه ابزار دستکاری ایدئولوژیک

بحث درباره زبان به مثابه ابزار سیاسی و دستکاری سیاسی، دستکم از زمانی که کتاب «۱۹۸۴» جرج اورول منتشر شد، به صورتی جدی به یک موضوع مناقشه عمومی میان روشنفکران بدل گردید. ایده عمومی اورول در این کتاب ریشه در فلسفه یونان باستان داشت که البته از…

کوته نوشت‌های اجتماعی (۳): زبان

زبان، معجزه‌ای انسانی است؛ زیرا یک نظام ارتباطی زیستی با پیام‌های ساده که در نزد تقریبا همه حیوانات گونه‌ای از آن را می‌بینیم، در آن به نظامی پیچیده از نمادها، ذهنیات ِ نیک و شر، خاطرات و واژگانی رده‌بندی شده در سطح شناخت…

زبان به مثابه آینده نظام‌های اجتماعی در گفت‌وگو با ناصر فکوهی

علی ورامینی • زبان را یکی از مهم‌ترین عناصر شکل‌گیری یک هویت مشترک می‌دانند. به نظر شما زبان‌فارسی امروزه در احساس هویت مشترکی به نام ایرانی چقدر تاثیرگذار است؟ از این بابت که دولت-ملتی به نام ایران از اقوامی تشکیل شده است که بعضی از…

زبان به مثابه محصول اجتماعی

پیش از هر چیز شاید لازم باشد بر این نکته تاکید کنیم که ما اغلب از زبان، برداشتي نسبتا سطحي داريم. مشکلی كه جامعه شناسان و انسان شناسان نسبت به استدلال ها و درک عمومی بسیاری از زبان شناسان مطرح می کنند همین است: یعنی اینکه زبان شناسان، به…

پاره های هنر (۳۱)، یونسکو: زبان، گفتار و شکلک ها

برگردان ناصر فکوهی اگر باور داشته باشیم که تئاتر صرفا صحنه نمایش ِ گفتار است، بخ سختی ممکن است قبول کنیم چنین نمایشی بتواند زبانی مستقل هم داشته باشد. چنین تئاتری همواره وام دار شکل هایی دیگر از اندیشه باقی خواهد ماند که از خلال گفتار…

زبان و امر سیاسی

زبان در معنای عام آن را بی شک باید ظرف اندیشه به شمار بیاوریم که فراتر از کارکردی ارتباطی، حامل اندیشه و سازندۀ انسان است. این امری است که از دوران باستان تا امروز، در نزد متفکران، بر آن تاکید وجود داشته است: افلاطون در کراتیلوس از زبان…

زبان: هم ابزار، هم هدف

تصویر: نوام چامسکی زبان شناس امریکایی مطالعات زبان شناختی عمری طولانی تر از پژوهش های علوم اجتماعی در دانشگاه های جهان دارند و اگر ادبیات آکادمیک جامعه شناختی و انسان شناختی عملا از ابتدای قرن بیستم شروع به انتشار می کنند و کرسی های…