یادداشت‌ها

مفهوم بیگانه در انسان‌شناسی با واژگانی همچون «دیگری» و «غریب» مترادف است. شکل‌گیری هویت‌های فردی یا جمعی همواره از خلال فرایندهایی می‌گذرد که می‌توان به آن‌ها فرایندهای تفاوت‌گذاری یا تمایز و فاصله‌گذاری نام داد، منظور فرایندهایی هستند که…

پهنه ایران با تاریخ سه هزار ساله‌اش، با تمام ماجراهای تلخ و شیرین و بیشتر تلخ تا شیرینش، همیشه امیدی بزرگ را در دل همه دوستدارانش پایدار نگه داشته است: امید به یک نوزایی. یک نوزایی که بارها در این تاریخ هزاران ساله، بسیار به…

مفهوم قانون همچون بسیاری دیگر از مفاهیمی که ما در حوزۀ عمومی و یا در علوم انسانی و اجتماعی با آن‌ها سر و کار داریم ریشه در دانش دین‌پژوهی دارد. نخستین قانون در اکثر ادیان بزرگ، قانون الهی است که پیامبران حامل آن بوده‌اند. ادیان به صورت‌های…

امروز وجود یک جریان قدرتمند فرهنگی در جهان به همان اندازه محسوس است که فرایندهای عمومی جهانی شدن. این جریان را برخلاف دهه‌های 1960 و 1970 و حتی 1980 دیگر نمی‌توان جریانی صرفاً فمینیستی نامید، هرچند که بدون شک ریشه‌های این جریان را…

پیش از آنکه مطالعات رفتارشناسی حیوانی در طول سه دهۀ اخیر نشان دهند که  بسیاری از جانوران (و نه لزوماً پستانداران پیشرفته) دارای اشکالی مشابه آنچه انسان‌ها خانواده می‌نامند هستند، تصور آن بود که خانواده یک ساخت کاملاً فرهنگی است که…

ژان رُوش (1917-2004)، انسان‌‏شناس و فیلم‌‌ساز فرانسوى زاده پاريس بود و پس از تحصيل در مدرسه مهندسى معروف پون اِ شوسه، به سينما و انسان‌‏شناسى روى آورد. او در طول حدود 60 سال فعاليت حرفه‌‏اى دراین زمينه، بيش از 100 فيلم مردم‌‌نگاری…

پژوهشگر طیف گسترده‌ای  از رویکردها و فنون پژوهشی را در مقابل خود دارد که از مشاهدۀ زمین تحقیق به روش مردم‌نگاری تا تحلیل کمی جامعه‌شناسی آماری گسترده‌اند؛ مهارت پژوهشگر در این میان باید خود را از طریق استفاده از بهترین فنون و…

اجماع عمومی نسبیی که امروز می‌توان در حوزۀ انسان‌شناسی بر آن انگشت گذاشت آن است که «انسان شدن» انسان، بر اساس دو مهارت اساسی و در فرایندی طولانی انجام گرفته است که چندین میلیون سال تداوم داشته است. در این فرایند ظاهراً انسان ابتدا…

هر‌چند ترجمه در میان اشکال ارتباط و تبادل اندیشه میان انسان‌ها یکی از قدیمی‌ترین آنهاست، اما چه در مقایسه با زبان ملفوظ گسترده که عمر آن به 50 تا 250 هزار سال پیش می‌رسد و چه در مقایسه با زبان در عام‌ترین معنای آن (یعنی ترکیبی از…

برخی از واژگان چنان درون زبان روزمره ما جای گرفته‌اند که ممکن است تصور کنیم معنای آنها بدیهی است در حالی که دقیقا همین بدیهیات هستند که بیش از هر چیز، اندیشه اجتماعی را تهدید می‌کنند و دائما ما را به سوی جایگزین کردن کلیشه‌هایی به ظاهر…