یادداشت‌ها

ذهنیت ِجمعی ما، حاصل ِچند میلیون‌سال تعامل درون‌گونه‌ و برون‌گونه‌ای است که در چرخه‌ای با رفتار ِجمعی‌مان، زمان-فضای ِزیستی– اجتماعی‌مان را می‌سازد. در این سپهر ِخیالین، یکی از توهّمات ِبزرگ ما در آن است که مفاهیم زبان، بیان، نوشتار، خوانش…

برنامه‌هایی که هر روز با آنها آشنا می‌شویم، با سرعتی بی‌نهایت بیشتر از ما، تصویر می‌سازند، تصاویر را دگرگون می‌کنند، واژگان را میان زبان‌های گوناگون به یکدیگر تبدیل کرده و به گردش درمی‌آورند، شعر می‌گویند، جُستار می‌نویسند، طراحی و نقاشی…

جهان مصیبت‌باری که پیر بوردیو در کتاب خود «فقر جامعه»  تصویر می‌کند، جهانی است که حاشیه‌های دردناک و فقیر و محرومش گاه به گاه در شورشی خود را به بیان اجتماعی در می‌آورند، زیرا از هرگونه «شکل بیان» دیگر به جز «شورش»  و «تخریب» محروم هستند:…

روز 7 خرداد 1402، ایران یکی از برجسته‌ترین اندیشمندان معاصر خود را از دست داد. باقر پرهام در سن 88 سالگی در امریکا درگذشت. پرهام که از خانواده‌ای روستایی و فقیر در رودبار ریشه گرفته بود، تحصیلات آغازین خود را در رشت به انجام رساند. او به…

یک تصوّردرباره «دموکراسی» مدرن این است: پایدارترین و کاربردی‌ترین ِشکل حکمرانی، موقعیتی «بازگشت‌ناپذیر» یا به سختی «بازگشت‌پذیر»؛ اما، داده‌های تاریخی معاصر، این موارد را تایید نمی‌کنند. دموکراسی یک نظام حکمرانی است یعنی ایجاد «نظم» و تقلیل…

جودیت باتلر با «آشفتگی جنسیتی»1990 ، درهمان حال که از نظریه فرانسوی تاثیر پذیرفته بود، به نقد آن رفت. یکی از مفاهیم که باتلر پایه آن را از این کتاب گذاشت، مفهوم «کوییر» بود. کوییر از منطق  دوتایی مذکر‌/‌مونث، گذار کرده و به جنس سوم (کوییر)…

مفهوم «تخطی» مری داگلاس را می‌توان به گونه‌ای با مفهوم تبارشناسانه «هنجارمندی» به روایت فوکو و مفهوم شهری ِ روزمرگی به روایت لوفبور، انطباق داد: بدین ترتیب اکر «پدیده» در «فضا» و «زمان» که تبارشناسی «رده‌شناختی» ما به آن مشروعیت…

پنجاه سال سیاست ِ ضد فرهنگ و کالایی کردن ِ آن، سرانجام پدیده‌ای به آلودگی ِ ترامپیسم را ممکن کرد. اما کسی گمان نمی‌کرد در هزاره سوم، روزی به سادگی ِامروز و با چنین ابتذالی از «جنگ ِفرهنگ‌ها» سخن گفته شود، آن هم زمانی که سال‌هاست توهمّات…

از یکی دو سال پیش از انقلاب اسلامی در سال 1357 و در سال‌های اولیه آن، به خصوص در دهه 1360، کلمات  تازه‌ای وارد ادبیات عمومی زبان ما شدند.  در این امر هیچ‌چیز عجیبی وجود ندارد، زیرا همه انقلاب‌های بزرگ، چه  فناورانه و چه به خصوص…

سید یعقوب موسوی، دانشیار دانشگاه الزهرا بود و روز یازده اردیبهشت در آستانه روز معلم ما را ترک کرد. سال‌ها بود که او می‌شناختم و از آنجا که موضوع کار ما هر دو، درباره شهر و مطالعات اجتماعی آن بود، بارها با هم در برنامه‌ها و سخنرانی‌ها،…