دروغ به مثابه سازوکار اجتماعی

در اندیشه ایران باستان، یکی از بزرگترین دیوها یا شیاطین، «دروغ» بود، و مردمان و حتی پادشاهان بیشترین هراس را از این پدیده اهریمنی داشتند و بر آن بودند که همچون خشکسالی و جنگ می تواند سرزمین آنها و همه آنسان ها را به باد فنا دهد. در ادبیات…

تاملات فرهنگی(۸) مصرف فرهنگ

مهم ترین مناقشه ای که از قرن نوزدهم تا امروز بر محور واژه " فرهنگ" وجود داشته است به این اصل اساسی بر می گردد که آیا می توان و باید فرهنگ را در معنای اروپایی آن در قرن هجده و نوزده به مفهوم درجه خاصی از سازمان یافتگی اجتماعی در نظر گرفت که…

۲۹ اسفند را عزای ملی اعلام کنیم!

ویژه‌نامه‌ای که یکی از هفته‌نامه‌های تهران (شهروند امروز، 5 خرداد) با عنوان گویای «مصایب 100 ساله نفت» به مناسبت سالگرد کشف «بلای ملی» منتشر شده است، از جمله شامل ارائة یکی از آخرین کشفیات اقتصاددانان نولیبرال وطنی است ( که پس از کشف قبلی…

نشانگان شکست

رؤیای پر هیاهوی نور و تصویر؛ رؤیای خیابان‌های آکنده، خودروهای پرسرو صدا و جوانان پرنشاط و شادانی که کوچه‌ها و پیاده‌روهای شهرهای بزرگ را آکنده‌اند. رؤیای موسیقی طنین‌انداز و خنده‌هایی که بر صورت هایی باز و زیبا می شکفند و مردمانی که مغرور…

نظارت پیش از انتشار: بی فایده و پرهزینه

یکی از خبرهای بسیار قابل توجه و امیدوار کننده ای که در طول هفته های اخیر در زمینه نشر کتاب به گوش رسیده است، تمایل دولت به کاهش تصدی گری بر امر نشر، از جمله از خلال واگذاری امر نظارت پیش از چاپ به گروهی از نهادهای خارج از وزارت ، لااقل…

روز ماندگار

در سال 1884‌، چهارمین کنگرهء فدراسیون آمریکایی کار، مطالبه‌ای را مطرح کرد که به‌زودی بدل به یک خواست جهانی برای کارگران سراسر جهان شد: «هشت ساعت کار روزانه.» این فدراسیون دو سال به کارفرمایان فرصت داد تا به این مطالبه پاسخ مثبت دهند و در…

بیماری علوم اجتماعی ما

علوم اجتماعی در کشور ما بیمار است و آسیب شناسی این بیماری باید به دست خود دست اندرکاران آن با به زیر سئوال بردن تاریخ این علوم در طول یک صد سال گذشته انجام بگیرد. اما ابتدا به گزاره نخست بازگردیم و ببینیم چرا از یک «بیماری» در…

شبکه ای برای ترویج علم

یکی از فرایندهای مهم تاریخی که در رشد و توسعه علمی در سراسر جهان به ویژه در حوزه های مرکزی رشد علم پس از رنسانس شاهد آن بودیم، در شکوفا شدن دانش نخبگان، بر زمینه ی از دانش مردمی بود. نخبگان همواره در تاریخ وجود داشتند اما، هر کجا شاهد رشد…

نوشتن، خواندن، دستکاری

انقلاب اطلاعاتی که در طول سه دهه اخیر درون آن وارد شده ایم، را شاید بتوان انقلابی «نوشتاری» نیز دانست. انقلابی که شاید برای همیشه رابطه ما را با متن تغییر دهد زیرا میان «متن کلاسیک » به مثابه نوشتاری تولید شده با «دست» و بر پایه «واژگان…

ممنوعیت و مجازات

نظام های اجتماعی ، به هر شکل و با هر فرایندی که ساختارهای خود را به وجود آورده باشند و صرف نظر از آنکه تا چه اندازه ای به نظریه های تطوی باور داشته باشیم و یا نه، نظام هایی هستند که بر اساس توزیع قدرت شکل می گیرند. توزیع قدرت خود نیازی است…