مرور برچسب

واژگان فرهنگ

واژگان یک فرهنگ (۱۷):«سواد»: ما بیسوادان!

تاریخ فرهنگی «سواد» را در ایران همچون در سایر نقاط جهان باید در آن واحد هم از تاریخ پدیده «خط» یا نظام ثبت رسمیت یافته و تکرار شونده سنت شفاهی جدا کرد و هم از تاریخ فرهنگی «مدرسه» یا نهادی که در آن زیر سلطه و با فرایندهای تعیین شده قدرت…

واژگان یک فرهنگ(۱۵): «تلفن»: صدای «دیگری»

همچون بسیاری دیگر از اختراع های غرب صنعتی شده نیمه دوم قرن بیستم، تلفن نیز که در سال 1875(1254 شمسی) ابداع شده بود، با اندکی فاصله به ایران رسید و نخستین خط های تلفن نیز حدود ده سال بعد بین تهران و شاه عبدالعظیم و میان عمارات وزارت جنگ و…

واژگان یک فرهنگ (۱۱) «کفش» : ۱- گیوه های گم شده

در زبان فارسی امروز اصطلاح «کفش و لباس» با گروهی از واژگان و مفاهیم پیوند خورده است که مهم ترین آنها تواتر تغییر پوشاک است: خریدن کفش و لباس برای عید یا برای یک مراسم آیینی ( عروسی). کفش همچنین هر چه بیش از پیش در کنار حفظ موقعیت های…

واژگان یک فرهنگ(۳): «خانه» : وداع با «چهاردیواری»

در فرهنگ ایرانی ، واژه «خانه» دارای ریشه ای باستانی است که در سطح زبان نیز بازتاب داشته و به خانوار و خانواده و بیشتر از آن به جای و مکان مربوط می شود. در حقیقت در نظام شناختی فرهنگ ایرانی، فضای خانه و مفهوم خویشاوندی در فضا با یکدیگر به…

واژگان یک فرهنگ(۲): «پیکان»:ظهور و سقوط یک «افتخار ملی»

با افزایش درآمد نفتی ، شعار «هر ایرانی، یک پیکان»، از دهه 1340، مطرح شد. پیکان- تا اندازه ای روی الگوی «ماشین مردمی»(فولکس واگن، فیات و سیتروئن)- بر اساس یک راهبرد سیاسی، یکی از ستون های اصلی ساخت طبقه متوسط جدید شهری تصورمی شد. طبقه ای نه…

واژگان یک فرهنگ(۱): «خودرو»: پیاده ها و سواره ها

هر چند، ورود خودروهای خارجی به ایران از ابتدای قرن بیستم آغاز شده بود، تا نیم قرن بعد یعنی تا سال های پس از جنگ جهانی دوم (دهه 1320 و 1330) داشتن یک اتوموبیل، امری «اشرافی» به حساب می آمد و شهرهای هنوز معدود و کوچک کشور، هر چند برخی از آنها…