مرور رده

کارها

پاره‌ای از یک کتاب (۱۷۵): سال‌های گورباچف: «انقلاب سوم» یا پرسترویکا

ب. نکات مبهم در «اندیشۀ نوین» و پرسترویکا از سال ۱۹۸۵ «اندیشۀ نوین» دگرگونی‌هایی را در ساخت‌ها و عملکردهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی برانگیخته و شکلی ویژه بدان‌ها داده است. این شکل با نوعی ایجاد دموکراسی و آزادی (نسبی) بیان، دریافت اخبار و…

مقابله با شورش در جهان سوم گفت و گو با ناصر فکوهی

در برخورد با پديده شورش چه تفاوتى بين كشورهاى توسعه‏‌يافته و يا در حال توسعه وجود دارد؟ آن‏چه به‏ عنوان شورش و طغيان‏‌هاى مردمى در تاريخ مى‏‌شناسيم، عمدتاً از قرن هجدهم ميلادى و با ظهور جامعه صنعتى ظاهر شد. پيش از آن هرچند شورش‏‌هاى…

فرهنگ انسان‌شناسی اجتماعی و فرهنگی (شصت و چهار): مرگ

موریس بلوک ترجمۀ شهرام پرستش / مهشید زندی مرگ Death همة فرهنگ‌های بشری جایگاهی اساسی به تفسیر جریان‌های زندگی آدمی می‌دهند. در این میان، بازتولید و بازنمایی مرگ، با اعمال مربوط به این بازنمایی ها، همواره از بیش‌ترین اهمیت برخوردار…

دربارۀ تعهد اجتماعی شعر/ گفت‌وگو با ناصر فکوهی/ بخش اول

پرسش: با جملۀ معروف تئودور آدورنو شروع کنیم؛ نقطه‌ای که این فیلسوف آلمانی در آن با گزارۀ کوبنده‌اش در مقالۀ نقد فرهنگ و جامعه شعرگفتن پس از آشوویتس را عین بربریت دانسته است. از طرفی می‌دانیم که مارکوزه نیز گفته است: «می‌توان بعد از آشویتس…

پاره‌ای از یک کتاب(۱۷۴): مرگ‌ها و یادها

دستمالی که به دور انداخته شد: معمر قذافی صحنه دستگیری و کشته شدن دیکتاتور لیبی، صحنه رقت‌انگیزی است: کالبدی خونین، بدنی که گویی هنوز چند لحظه پیش از روانه شدن به گورستان بازندگان تاریخ، امپراتوری فراموشی و دوزخ دیکتاتورها، چندان به این امر…

سیاست از منظر جامعه، گفت‏‌وگو با ناصر فکوهی / بخش دوم و آخر

در جامعه نوعى ساختار ارزشى، فرهنگى، اجتماعى، و سياسى حاكم است كه به‏ عنوان هنجار رسمى از راه مراكز قدرت اشاعه و گسترش مى‏‌يابد. از سوى ديگر، جوانان نيز داراى ساختار ارزشى مختص به خود هستند. ميزان انطباق ميان اين دو ساخت و تناسب و تضاد آن را…

سیاست از منظر جامعه، گفت‌‏وگو با ناصر فکوهی / بخش اول

در دهه‏‌هاى اخير، شاهد نوعى طبقه‏‌بندى خاص در جامعه ايران و به‏ وجود آمدن اقشارى متنفذ و جديد بوده‏‌ايم كه ساخت اجتماعى را تغيير داده‏‌اند و اين تغيير سرآغاز پيدايش دوره‏‌اى جديد از حيات جامعه با سازوكارهاى نوين خواهد شد. مشخصه بارز اين…

سنت سفرنامه‌نویسی در انسان‌شناسی / گفت‌وگو با ناصر فکوهی

پرسش: جایگاه مردم‌نگاری سفر و روش خودمردم‌نگاری در مطالعات انسان‌شناختی ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ ناصر فکوهی: ابتدا بگویم زمانی که از واژۀ «مردم‌نگاری» معادل «اتنوگرافی» سخن می‌گوییم باید به دو بُعد متفاوت این واژه و مشکل ترجمۀ آن در…

پاره‌ای از یک کتاب (۱۷۳): سال‌های ترامپ

چندی پیش در جلسه‌ای عمومی از من، در سؤالی کلیشه‌ای، پرسیده شد: «آیا به آیندهٔ ایران خوش‌بین هستید؟» من نیز تلاش کردم با فاصله گرفتن نسبی از پاسخ‌های کلیشه‌ای بگویم: «بله. به آیندهٔ ایران بسیار خوش‌بینم، اما مشکل این است که ایران در جهان…

انسان‏‌شناسى سیاسى و خشونت / گفت‏‌وگو با ناصر فکوهی

- لطفاً تصويرى از انسان‏‌شناسى سياسى ارائه كنيد. انسان‏‌شناسى سياسى يكى از شاخه‏‌هاى انسان‏‌شناسى فرهنگى است كه موضوع مورد مطالعه در آن چگونگى پيدايش، انباشت، ذخيره‏‌سازى و توزيع قدرت سياسى در جوامع بشرى است. پيشينه اين علم را مى‏‌توان…