مرور رده

یادداشت‌ها

شهر و انسان ایرانی

در کمتر از نیم قرن پیش، هنوز تعداد محدودی از مردم جهان (زیر 30 درصد) در شهرها زندگی می کردند. در کشور خود ما جمعیت شهرهای بزرگی چون تهران ، تبریز،اصفهان، مشهد و شیراز، در سال 1312(1933) به ترتیب 540 هزار، 213 هزار، 204 هزار، 176 هزار و 129…

پرسش از فرهنگ(۴۱): جوایز فرهنگی به چه کاری می آیند؟

تصویر: یونس برنده جایزه نوبل فرهنگ بر سکوی «برندگان» اهدای جوایز فرهنگی، در معنای عام واژه فرهنگ، در همه زمینه ها از حوزه علمی گرفته تا حوزه های هنری، در همه کشورها و نظام نهای سیاسی رایج است. بررسی هر یک از این جوایز و نظام فکری و…

در خاور میانه چه می گذرد؟

حوادثی که با شورش های شهری در تونس در ژانویه 2011 آغاز شد و به دیکتاتوری بن علی پایان داد، گویی با سرعتی که همواره برای دنیای خود شیفته و وهم آلود دیکتاتورها «شگفت آور» اما از نگاه خونسرد تاریخ و جامعه شناسان بیش از اندازه تکراری می آیند،…

پرسش از فرهنگ(۴۰): آیا آموزش زبان های محلی مانعی برای پیشرفت فرهنگی افراد است؟

چالش زبان رابطه چالش بر انگیز میان زبان های محلی یا قومی از یک سو و زبان ملی از سوی دیگر تا پیش از وقوع انقلاب های ملی در اواخر قرن هجده و در قرن نوزده چندان مطرح نبود، هر چند که حتی پیش از این نیز دولت های سلطنتی مطلقه از جمله در فرانسه…

در ستایش یک « نا – اسطوره»

در جلسه بزرگداشت محمد عبدالهی که روز 10 بهمن 1389 به مناسبت چهلمین روز درگذشت وی در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد. گروهی از اساتید از جمله دکتر عبدالحسین نیک گهر، دکتر جعفر سخاوت، دکتر پرویز پیران، و... درباره وی سخنرانی…

پرسش از فرهنگ(۳۹): فرهنگ «وارداتی» به چه معنا است؟

فرهنگ «وارداتی» شاید مفید باشد پاسخ به این پرسش را با یک دو گانه در زبان فارسی آغاز کنیم که رابطه ای نامتقارن و حتی مبهم را نشان می دهد: دو گانه «صادراتی / وارداتی» در فارسی کنونی و رایج، عمدتا در حوزه زبان و مفاهیم اقتصادی استفاده دارد:…

پرسش از فرهنگ(۳۸): هویت فرهنگی چیست و مولفه هایش کدامند؟

چنین پرسشی را نمی توان بدون در نظر گرفتن چارچوب های نظری متفاوتی که یک جامعه شناس یا یک انسان شناس خود را درون آنها تعریف و نگاهش را بر پدیده ها بیرونی تبیین می کند، پاسخ داد. با این مقدمه آنچه در پاسخ ما باید بدان توجه داشت، ریشه گرفتن…

پرسش از فرهنگ(۳۷): فرهنگ غنی و فرهنگ فقیر به چه معنا هستند و شاخص های آنها چیست؟

تصویر: اسکار لوئیس فقر زبان و فقر فرهنگ سال های سال یکی از مباحثی که در علوم اجتماعی پس از انتشار کتاب «فرزندان سانچز» اسکار لوئیس مطرح بود مفهوم «فرهنگ فقر» بود، آنچه لوئیس در این کتاب با روش خاص خود به پیش نهاده بود مورد اعتراض…

جامعه شناسی از راه دور

کتاب ریتزر(1)، بهانه ای شد که نه تنها آن را برای خواندن توصیه کنم یادداشتی نیز درباره آسیب شناسی این گروه از کتاب ها را در این نوشته بیاورم. اما پیش از هر چیز به کتاب ریتزر که خواندنش را توصیه می کنم اشاره کنم. اثر جرج ریتز در حوزه جامعه…

پرسش از فرهنگ(۳۶): چه رابطه ای میان فرایند تصمیم گیری و فرهنگ وجود دارد؟

فرهنگ و سازمان اجتماعی زمانی که صحبت از تصمیم گیری سخن می گوئیم،  چه در سطح یک واحد کوچک اجتماعی (همچون خانواده) باشد و چه در بزرگترین واحدها، نظیر سازمان های بین المللی یا سطوح ملی و کشوری، عموما با یک فرایند مدیریتی سروکار داریم و یا…