مرور رده

یادداشت‌ها

پرسش از فرهنگ (۴۴): آیا سلسله مراتب اجتماعی ضروری است؟

لویی دومون(1911-1998)، انسان شناس فرانسوی در سال 1966 کتاب معروف خود «انسان سلسه مراتبی» را منتشر کرد و در آن به تشریح و تحلیل نظام سلسله مراتبی هندوستان پرداخت. تا پیش از دومون، رویکرد عمومی به این نظام که خود را در کاربرد واژه پرتغالی…

در شرافت ِ «سیاست»

عزت الله سحابی، روز 10 خرداد ماه 1390 (31 ماه مه 2011) در 81 سالگی درگذشت. آنچه بیش از هر چیز در نوشته ها و مطالبی که پس از درگذشت وی به چشم می خورد، اجماعی تقریبا کامل در اخلاقی بودن و الگو وار بودن حیات او و نه لزوما در «سیاستمدار بودن»…

آینده خاور میانه یا آینده جهان

چندی پیش در جلسه ای عمومی از من، در سئوالی کلیشه ای، پرسیده شد: آیا نسبت به آینده ایران خوش بین هستید؟ من نیز، تلاش کردم با فاصله گرفتن نسبی از پاسخ های کلیشه ای بگویم: بله به آینده ایران بسیار خوش بین هستم، اما مشکل این است که ایران در…

در ستایش زندگی

از نزدیک به دو سال پیش گفتگویی بسیار تفصیلی را درباره «تاریخ فرهنگی ایران معاصر» با جلال ستاری آغاز کردیم که به تازگی به پایان رسیده است، بیش از 700 صفحه از خاطرات وی از کودکی تا امروز و بررسی ریز آثار و افکار و اندیشه هایش درباره مضمون…

پرسش از فرهنگ (۴۳): آینده نظام های شناختی

تا قرن نوزدهم و در دورانی طولانی، کلیسای کاتولیک در اروپا و سایر نظام های دینی در اغلب پهنه های تمدنی، نظام هنجارمند شناخت را تقریبا به صورت انحصاری در دست خود داشتند. بدین معنا که اگر شناخت را مجموعه ای از فرایندهای ذهنی و عملی ِ ادراک و…

برای حسین…

مرگ آدم ها را به یاد هم می اندازد و به یاد روزی که بی شک برای همه آنها از راه می رسد، روزی که هیچ کس دوست ندارد زمانش را بداند و همه می خواهند برای همیشه از یاد ببرند. مرگ حسین افشار نیز، خاطراتی را در من زنده کرد: اینکه یادم آمد مدت ها بود…

انسان شناسی: راهی به سوی آینده

نگاهی به موقعیت جهانی در حوزه دانشگاهی به طور عام و در حوزه علوم انسانی به طور خاص گویای چند نکته اساسی، محوری و راهبردی است که امروز بدون توجه به آنها هیچ گونه برنامه ریزی علمی در هیچ سطحی عملی نیست: نخست آنکه رشته های علوم انسانی و…

معماری به مثابه چشم انداز آزادی کالبد انسانی

با فرایند انتقال گسترده ای که پس از انقلاب اطلاعاتی در موج نخست آن، یعنی گسترش رایانه ها و موج دوم و سوم آن، یعنی توسعه شبکه اینترنت و فناوری های نانو و ایجاد ابزارهای رسانه ای گیرنده-فرستنده قابل حمل و نقل چند منظوره، در طول سه دهه اخیر…

نوروز نامه ۱۳۹۰

ای همه شکل تو مطبوع و همه جایِ تو خوش/ دلم از عشوه شیرینِ شکرخایِ تو خوش نوروز جشن پاکی و راستی، جشن شادی و شادمانی است: نیایشی که باید برای بهره مندی از بودن و زیستن در طبیعت و در جهان و همه لذت های آن، بهره مندی از زیستن و شادکامی های…

پرسش از فرهنگ(۴۲): آیا حافظه فرهنگی جمعی وجود دارد؟

حافظه ای در دستان ما رابطه بین فردیت بیولوژیک و جماعت فرهنگی، همواره از مهم ترین مباحث مطرح در حوزه فرهنگ شناسی بوده است. همانگونه که پیشتر نیز در همین ستون عنوان کرده ایم، آنچه بدون شک و تردید باید پذیرفت، وجود کنشگران اجتماعی در قالب…