یادداشت‌ها

پدیده‌آورنده‌ باید به دو پرسش پاسخ دهد؛ و بر اساس این پاسخ، ممکن است با توان و امیدی بیشتر، به کار ادامه دهد یا در نومیدی، آن را کنار بگذارد. پرسش نخست: آفرینش ِهنری یا علمی، «عمومی کردن» آن و گذارش از کُنش ِخصوصی به کُنش ِ عمومی، ضرورتی…

پدیده به آتش کشیدن کتاب‌های ممنوعه، پیشینه تاریخی طولانی دارد و جمله «این آغاز کار است، آنجا که کتاب‌ها را بسوزانند، روزی انسان‌ها را خواهند سوزاند» را هم به اراسموس (1466-1536) فیلسوف هلندی،  نسبت داده‌اند و هم بیشتر به هاینریش هاینه…

عید آمد و ما خانه‌ی خود را نتکاندیم / گردی نستردیم و غباری نستاندیم عید است و نوروز، اما دریغ از دلی شاد و خاطری آسوده؛ بهار است و گل‌ها شکفته‌اند و عطر صحراها، به شهرها راه یافته، اما دریغ از احساسی که بتواند اندکی غم و اندوه و ترس و…

اگر واقعیت را به مثابه امری غیر‌قطعی، غیر‌خطی، پیچیده، مبهم و سراسرمتناقض ببینیم، یعنی آنگونه که شاید باشد و نه آنگونه که ما در ذهن خود آن را در ساختارهای دوتایی شکل داده، رده‌بندی، ادراک و پردازش کرده‌ایم، در این صورت باید…

در ادبیات ِعلمی، مفهوم ِ «نظریه آشوب» و «اثرپروانه‌ای»، به ریاضیات و فیزیک و نام دانشمند آمریکایی، ادوارد لورنتس پیوند خورده‌اند. لورنتس در سال 1972 در کنفرانسی پرسشی را مطرح کرد: «آیا بال زدن پروانه‌ای در برزیل می‌تواند منجر به…

پرسمان ِ یوهانی پالاسما در «چشمان پوست» (1996)، از مهم‌ترین مباحثی است که تاکنون در معماری و شهرسازی ِ مدرن مطرح شده. بر پایه نظرات او می‌توان گفت: اگر بر این باور باشیم که روابط ما با فضای معماری‌/‌ساخته شده، افزون بر بُعد زمان…

امسال روز زن در ایران، شکلی دیگر به خود گرفته است و نه معنایی دیگر با کل جهان و زمانه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم. جهان امروز از قدرتمند‌ترین پهنه‌های آن تا قدرت خونین و ننگین  ویرانشهرهای بازمانده از استعمارش، همواره «قدرت» را در نه در نیروی…

عکس فوری (267)، تاملی درباره حمله شیمیایی به مدارس دخترانه: چرا داعشی‌ها در ایران راه به جایی نمی‌برند؟ دست‌اندرکاران کشور، اگر نگوییم در چند دهه اخیر، دستکم در چند هفته و چند ماه اخیر، مورد پرسش‌های مشروعی قرار گرفته‌اند که هرگز نخواسته…

سال گذشته در 22 فوریه 2022 (2 اسفنند 1400) ولادیمیر پوتین، همانگونه اغلب دیکتاتورهای پیر و فاسد و بیمار، در اشتباهی نهایی کلید مرگ و سرنگونی خود را می‌زنند، در حرکتی جنون‌آمیز درون دامی افتاد که مدتها بود دولت‌های غربی برایش پهن کرده بودند.…

انتقال فرهنگی ِالگوی ِ اروپا- محور که در طول قرون شانزدهم تا نوزدهم میلادی، عمدتا شکل تجاری و البته اقتدارگرایانه داشت، در دو قرن بعد شکل فناورانه- سیاسی به خود گرفت و از خلال بازهم اقتدارگرایی اما این‌بار به وسیله دولت‌هایی که امپراتوری…