مرور رده

یادداشت‌ها

انسان شناسی آسیب های روزمره (۱۹): فضل فروشی

فضل فروشی، شاید یکی از رایج ترین آسیب ها ی روزمره در میان نخبگان دانشگاهی و روشنفکران و یا کسانی که بهر صورتی از خود را به این گروه ها نزدیک می دانند یا ادعای تعلق به گروه آنها را دارند، باشد. البته هر چند این آسیب را می توان در میان نخبگان…

انسان شناسی آسیب های روزمره (۱۸): خرافه پرستی

در باورهای انسانی از باستانی ترین دوره ها، نظام های اعتقادی منسجم، ریشه دار و پیوسته به دستگاهی که جهان را توضیح می دهد با خرافه ها (superstition) در تضاد بوده اند. از این رو، دین، به ویژه ادیان بزرگ ابراهیمی، اما حتی باور های اعتقادی بزرگ…

انسان شناسی آسیب های روزمره (۱۷): ریا کاری

واژه «ریا» در ادبیات فارسی که بسیار بر واژه «نفاق» در حوزه دینی اسلامی انطباق دارد و در زبان های اروپایی با ریشه یونانی hypokrisis به همین واژه در زبان های امروزی رسیده است، به تضادی اشاره دارد که میان «ظاهر» یک فرد یا گروه در بیان و در شکل…

هرزه گویان و نژادپرستان

امروز صفحات فیس بوک، شبکه های اجتماعی، و حتی صفحات موسوم به «کامنت» در زیر خبرها و مقالاتی گاه بسیار جدی، مرکز و معرض تاخت و تاز گروه هایی هر چه بزرگتر از «اراذل و اوباش ناشناس اینترنتی» شده است. آنها که نفرت خود را از این و آن فرهنگ، از…

انسان شناسی آسیب های روزمره (۱۶): بی ادبی

رولان بارت در فصلی از کتاب معروفش «امپراتوری نشانه ها» (1980) که به مفهوم تعظیم در فرهنگ ژاپن اختصاص دارد، بی ادبی و بی نزاکتی را در فرهنگ غرب، پدیده ای ریشه دار می داند که به «اسطوره شناسی شخص» مربوط است: به اینکه انسان غربی خود را ساخته…

به یاد زاون

چندی پیش مراسم بزرگداشتی برای زاون قوکاسیان برگزار شد که در این مراسم دو فیلم کمتر دیده شده این نویسنده و منتقد سینما نمایش داده شد و بعد از آن محمدرضا اصلانی و محمد تهامی نژاد و همچنین ناصر فکوهی درباره او سخن گفتند. در زیر سخنان ناصر…

انسان شناسی آسیب های روزمره (۱۵) : نوکر صفتی

اتیین لابوئسی(Etienne de la Boétie) نویسنده فرانسوی و دوست مونتنی (Montaigne) دیگر نویسنده و فیلسوف اندیشمند فرانسه در قرن 16 بود. کتاب معروف او «گفتار در باب بردگی خودخواسته» (1574) به همان میزان در تاریخ اندیشه سیاسی و تحلیل مقاومت در…

تناقض روش در سینمای مستند

تقدیر از ژان روش به مثابه یک انسان‌شناس و یک فیلمساز مستند‏ لزوما نباید سبب شود که ما به یکی از نکات اساسی در سینما و شخصیت و به طور کلی آثار او توجه نکنیم و آن الگو‌ناپذیری و به زبانی دیگر نا- الگو بودن این سینما و آثار است. روش، یگانه…

آنچه باید بازهم گفت! درباره شعر ضد جنگ گونتر گراس

گونتر گراس در شعری با عنوان «آنچه باید گفت»، به تازگی از ایران در برابر حمله نظامی اسرائیل دفاع کرده و این رژیم را متهم به انگیزه به راه انداختن جنگی جهانی کرده است. انتشار این شعر سبب شده است که وی به شدت و به صورت تقریبا یکپارچه ای مورد…

«سین هشتم» یا رویای بازیافته

جریانی که در هفته‌های اخیر شاهد ظهور آن بوده‌ایم، یعنی اعلام همبستگی گروهی از هنرمندان کشور برای برپاکردن حراجی با هدف کمک به بی‌خانمان‌ها در تهران( و «سین هشتم» نام گرفته) موضوعی است که می‌تواند موردی باشد برای تامل در نقش «ملت» و «دولت»…