یادداشت‌ها

معرفی و نقد مهم‌ترین و تاثیرگذارترین کتاب‌های تاریخ انسانشناسی و جامعه‌شناسی از قرن نوزدهم تا امروز (۱) مقدمه همگرایی تاریخی با میراث بزرگ فرهنگی اندیشه اجتماعی ستون هفتگی جدید «اعتماد» در همکاری با «انسان‌شناسی و فرهنگ» هر هفته با…

حق مادری (۱۸۶۱) / یاکوب باخوفن در سنت انسان‌شناسی، فمینیسم جایگاهی ویژه داشته و شاید هیچ یک از علوم اجتماعی نباشد که تا به این اندازه در خود دانشمندان و نظریه‌پردازان زن موضوع زنان را گردآورده باشد. پیشینه این امر دستکم به دوران روشنگری…

از زمانی که بیش از صد سال پیش، امیل دورکیم و حتی پیش از او، اوگوست کنت، علمی را که بعدها «جامعه‌شناسی» نام گرفت ولی در ابتدا «فیزیک اجتماعی» نامیده می‌شد، بنیان گذاشتند و تا امروز، این بحثی بنیادین و هستی‌شناختی برای همه متخصصان علوم…

گزارشی کوتاه از یک فاجعه نگاهی اجمالی به ژئوپلیتیک پیرامونی ِ خاورمیانه در آغاز قرن بیست‌و‌یکم زمانی که سران قدرت‌های رو به پیروزی در جنگ جهانی دوم – استالین، چرچیل و روزولت و سپس ترومن – در کنفرانس تهران (نوامبر و دسامبر ۱۹۴۳)، یالتا…

این واقعیتی انکار ناپذیر است که ما در یکصدساله اخیر ازنظر فرهنگی بیشتر مصرف کننده بوده ایم تا تولیدکننده .در چنین شرایطی ترجمه به عنوان مهمترین ابزار آشنایی ایرانیان با جریانهای فرهنگی معاصر در جهان مطرح بوده است .از همین رو از آغاز نهضت…

در واژگان علمی فرهنگ و انسان‌شناسی دستکم ده سالی هست که تلاش می‌شود از واژه «اقلیت» در استناد به گروه‌های اجتماعی، فرهنگی، دینی و اصولا گروه‌های هویتی استفاده نشود. زیرا مفهوم اقلیت به نوعی به مفهوم «اکثریت» و رفتارهای سلطه‌گرانه «اکثریتی»…

حکم اعدام سه جوان که متهم به شورش در تظاهرات آبان ماه سال گذشته هستند، در شرایطی ظاهرا به تایید نهایی رسیده، که مردم ایران زیر فشار بیماری کرونا هر روز عزیزانشان را از دست می دهند و حتی فرصت سوگواری نیز نمی یابند، بسیاری از مساجد و زیارتگاه…

آلبر کامو، کتاب خارق‌العاده خود، افسانه سیزیف (۱۹۴۲) را با چند جمله آغاز می‌کند که به از مشهورترین جملات تاریخ اندیشه تبدیل می‌شوند: «تنها یک مساله فلسفی ِ حقیقتا جدی وجود دارد: خودکشی. این‌که ببینیم آیا زندگی، ارزش زندگی‌کردن دارد یا نه؟…

وقتی سخن از «خرافات» (Superstition) به میان می‌آید، چه در ایران و چه در بسیاری از کشورهای دیگر دنیا که امروز خود را توسعه‌یافته یا در حال توسعه می دانند، و به خصوص وقتی طرفین صحبت افرادی هستند که خود را تحصیلکرده و «با فرهنگ» بدانند، نخستین…

مطالعات مردم‌نگاری قرن بیستم تمام جوامع انسانی موجود را زیر پوشش خود قرار داده‌اند. افزون بر این مطالعات، پژوهش‌های باستان‌شناسی انسان‌شناختی، باستان‌شناسی، رفتار‌شناسی جانوری و شاخه‌های مرتبط در پژوهش‌های هنر و پارینه‌شناسی و میراث…