مرور رده

یادداشت‌ها

فروپاشی یا نوزایی: آمریکا در انتظار سرنوشت خویش

تا چند روز دیگر سرنوشت انتخابات آمریکا روشن خواهد شد و هر چند ممکن است این سرنوشت، تداوم تعلیق کنونی تا یک یا چندین هفته باشد، اما تصویر ما از آینده این کشور و به تبع آن سرنوشت جهان بسیار روشن‌تر خواهد بود. در این روزهای آخر، با ناصر فکوهی،…

مینیاتورها در غم سیاوش خود

به یاد عباس معیری (۱۳۱۸-۱۳۹۹) امروز سخن‌ گفتن از مرگ، گویی به مشغولیتی پیوسته برای کسانی بدل شده که هنوز زنده مانده‌اند؛ گویی همه ما به بازیگران ناخواسته «مُهر هفتم» برگمان تبدیل شده‌ایم و ناچار هستیم به بازِی مرگ بر سر شطرنج زندگی تن…

آپارتمان‌هایی بی‌ریشه برای آدم‌هایی بی‌ریشه‎‌تر

در سال‌های دهه ۱۳۴۰، همانگونه که می‌دانیم سیاست فرهنگی رژیم پیشین ملغمه‌ای بود از تضادها‌: از یک سو، نوعی دموکراسی فرهنگی آغاز شده بود که در بسیاری موارد به گسترش و حتی تعمیق و ریشه‌گرفتن گروهی از فرایندها و رفتارهای فرهنگی مفید دامن می‌زد…

صدایی که خاموش نمی شود

درگذشت محمدرضا شجریان شیراز است. حافظیه. گرمای تابستان. شب است و بادی آرام می‌وزد. جوان، پیراهن سپیدی بر تن‌، لاغر و ساده و بی‌آلایش، روی زمین نشسته است و میان آوای ساز اساتید نوازندگی که احاطه‌اش کرده‌اند، خجالت‌زده می‌نماید. شاید…

شهر در غم استاد خویش… درگذشت دکتر سید محسن حبیبی

همیشه فکر می‌کردم دکتر حبیبی به عصری دیگر تعلق دارد؛ به پهنه‌ای متفاوت با آنچه ما می‌شناسیم. گویی در دیار خود غریبه‌ای بود ستم‌دیده اما همانقدر مهربان که دوست‌داشتنی؛ غریبه‌ای متفاوت که همه تحسینش می‌کردند: دانش تخصصی‌اش را؛ مهربانی و…

ما، ضد مدرن‌ها و اینستاگرام

از میان نوآوری‌هایی که در طول سی سال گذشته هر یک به نوبه خود یک انقلاب بزرگ فناورانه به حساب می‌آیند، شاید هیچ‌کدام بیشتر از اینستاگرام در هر دو جنبه آزادی‌بخشی و سرکوبگری پیشتاز نبوده‌اند. امروز وقتی سخن از موتورهای جست‌وجویی چون گوگل…

چه چیز می تواند از کرونا خطرناک‌تر باشد؟

جهان در حال حاضر دو مصیبت بزرگ را تجربه می‌کند: اول کرونا ویروس که حدود هشت ماه است آغاز شده و احتمالا اگر رفتارهای درستی در کنشگران اجتماعی وجود داشته باشد و از عقل و علم پیروی کنند تا یک سال دیگر نسبتا و عمدتا مهار می‌شود. اما مصیبت دوم،…

از شهر تا فرهنگ

سخن گفتن از «فرهنگ» در همۀ ابعاد، در همۀ موارد و همۀ بهانه ‏ها، از فرط تکرار، امروز در زبان ما به امری آشنا و گاه حتی آزاردهنده تبدیل ‏شده است؛ گویی واژه ‏ای معجزه‏ آسا کشف کرده باشیم که با اتکا به آن بتوان همۀ گره‏ها را در سردرگم‏ترین…

«حافظه جمعی» زیر ذره بین انسان شناسی

به عنوان مقدمه ای بر بحث تاریخ شکل گیری «فضا و حافظه جمعی» می توان به چنین روند و ساختاری اشاره داشت: در طول تاریخ شناخته شده ای که ما از تمدن های انسانی یعنی از شکل گیری مفهوم فضا و انباشت حافظه ای آن داریم، سه انقلاب بزرگ فناورانه ای که…

درگذشت دیوید گربر

روز ۲ سپتامبر ۲۰۲۰ ( ۱۳ شهریور ۱۳۹۹) ، دیوید گربر، انسانشناس آمریکایی با شهرت بسیار جهانی، در ونیز درگذشت. دیوید گربر که به دلایل سیاسی، سالها پیش از آن، در ۲۰۰۵ از ورود به دانشگاه یل بازداشته شده بود، به اروپا مهاجرت کرد. او ابتدا در چندین…