مرور رده

مقاله‌ها و ترجمه‌های کوتاه

یک دیالکتیک دوزخی: ویلای شمال، قبرِ تهران

زمانی کم‌وبیش دور، در ابتدای سال‌های دهۀ ۱۳۸۰، تب ویلا‌سازی و ویلا خریدن در شمال کشور بالا گرفته بود. در همین زمان بحث اتوبان «تاریخی» شمال هم یک‌بارِ دیگر بر سر زبان‌ها افتاده و اسطورۀ شمالِ بهشتی بار دیگر طرفداران زیادی پیدا کرده بود؛…

تنش، شورش و انقلاب در قاب عکس (۴)

ب- فرایندهای آیینی بحران‌ها را می‌توان‌ پیش‌بینی کرد و برایشان ساختار متصور شد. دستکم این چیزی است که پیشگامانی در انسان‌شناسی همچون وان چنپ به ما نشان می‌دهند. یک جنگ یا یک شورش، یا یک انقلاب، یا حتی یک درگیری خشونت‌آمیز خیابانی و…

تصویر در خدمت یا علیه قدرت

نگاهی به تاریخچه فیلم‌های سیاسی آغاز فناورانه سینما را چه در ابداع ادیسون بگیریم و چه در سینماتوگراف برادران لومیر، در گستره زمانی حدود یکی دو دهه آخر قرن نوزدهم یعنی از ۱۸۸۰ تا ۱۹۰۰ قرار می‌گیرند. چرخش به قرن جدید با تنش‌های سیاسی و…

تنش، شورش و انقلاب در قاب عکس (۳)

بازتابندگی سه سویه ابتدا به صورتی بسیار اختصاری بگوییم بازتابندگی در رویکرد انسان‌شناسی چیست و سپس موقعیت سه سویه مورد نظرمان را در «بحران» اشاره کنیم. آنچه عمدتا در چند دهه اخیر با واژه بازتابندگی مطرح شده و در آن پیر بوردیو تاثیر زیادی…

انسان‌شناسی حافظه و خاطره

انسان‌شناسی به مطالعه بر انسان در چهار بُعد زیستی، تاریخی، زبانی و فرهنگی می‌پردازد و خاطره و حافظه در هر چهار بُعد حضوری پررنگ و پیوسته دارند که در آغاز این علم از ابتدای قرن بیستم و حتی پیش از آن در علوم انسانی و اندیشه اجتماعی مورد توجه…

تنش، شورش و انقلاب در قاب عکس (۲)

سویه‌های عکس اگر از عکس‌های خودنگار بگذریم که موضوع این مقاله نیست، هر عکس دستکم دوسویه دارد: عکاس و سوژه عکاسی. افزون بر عکس‌های خودنگار که در آنها عکاس و سوژه یکی می‌شوند، نوع دیگری از عکاسی را نیز مایلم در اینجا کنار بگذارم زیرا…

تنش، شورش و انقلاب در قاب عکس (۱)

مقدمه آنچه می‌توان / نمی‌توان، دید؛ آنچه باید/ نباید، دید در دیدگاهی نظری به دو گونه می‌توان به عکاسی نگریست: نخست آنچه می‌توان از پشت دریچه چشمی یک دوربین و یا از گرفته شدن یک عکس، از خلال یک عکس «دید». اما، دوم، آنچه، دستکم در زمان و…

منشاء نومیدانه امید

جامعه ما نزدیک به دو سال است که تجربه‌ای سخت را از سر می‌گذراند. این موقعیت عمدتا ناشی از فضای خُرد‌کننده تحریم‌های اقتصادی، انسداد و تنش جاری در فضای سیاسی و کشتار بزرگ بیماری کرونا در پی بی‌کفایی مدیران بوده است. اما این‌ها تنها شرایطی…

عکس و پژوهش اجتماعی

عکاسی به مثابه یک ابداع فناورانه، پیشینه‌ای دارد که می‌توان تا قرون وسطای اروپایی و حتی پیش از آن دنبال کرد، اما ابداع نخستین دوربین‌های عکاسی کاربردی، تقریبا به نیمه قرن نوزدهم و استفاده سیستماتیک و گسترده از عکاسی برای ثبت وقایع…

«نولیبرال‌ها»یی که ما داریم و روایت کودتا و مصدق

شخصیت‌ها و حوادث تاریخی – اجتماعی و معاصر را می‌توان با دو رویکرد پژوهشی یا تحلیلی، و یا با ترکیبی از این دو، مورد بحث قرار داد. افزون بر این، هر کدام از این پدیده‌ها را می‌توان به صورت رشته‌ای یا بین‌رشته‌ای مطالعه کرد. اما رویکرد دیگری…