عکس فوری(۲۸۷): ضربه روانی به روشنفکران ایرانی و گسست با جهان

یکی از نکات بسیار قابل توجهی که در تاریخ روشنفکری ایران دیده می‌شود و البته در جهان سوم بی‌نظیر نیست اما کم‌نظیر است؛ و در همان حال گسستی عمیق را با تاریخ روشنفکری در غرب نشان می‌دهد، نفرت بیمارگونه‌ای است که نسبت به پدیده‌ای به نام «چپ‌ها»…

خود و دیگری (۱۸): بدن من و بدن دیگری

خود و دیگری/ بخش هجدهم/ بدن من و بدن دیگری/ درسگفتارهای ناصر فکوهی/ با همکاری سامال عرفانی1 در این سلسله گفتار، مباحث مطرح شده درباره‌ی بدن لزوما با تاریخ بدن انطباق ندارد و می‌توان گفت که تاریخ بدن جزو انسان‌شناسی تاریخی قرار می‌گیرد.…

عکس فوری (۲۸۶): صد روزی که می‌توانند سرنوشت جهان را دگرگون کنند

اگر بگوییم نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر 2024(پاییز 1403) می‌تواند سرنوشت جهان را دگرگون کند، از زبان و موقعیت ما، شاید مبالغه‌آمیز و مضحک به نظر بیاید؛ شاید نیز مخاطبان به این بیاندیشند که در اینجا نوعی  تاکید وسواس‌آمیز بر…

فرهنگ انسان‌شناسی اجتماعی و فرهنگی (۱۸): افریقا: حوزۀ رود نیل

بخش هجدهم/ افریقا: حوزۀ رود نیل (Africa: Nilotic) /ام. سی. جدری / برگردان: مهرداد غلامی اصطلاح «حوزۀ رود نیل» در چند معنی به کار می‌رود. این اصطلاح نخست به منطقۀ جغرافیایی حوزۀ آبگیر نیل بالادست دلالت می‌کند، همان‌طور که کتاب جامع…

خوشبختی و سبک زندگی (۱۴): از رنسانس تا انقلاب صنعتی

سمینار مسائل فرهنگی-اجتماعی: خوشبختی و سبک زندگی (بخش چهاردهم) /از رنسانس تا انقلاب صنعتی/ با همکاری آیدا نوابی قرون وسطی که به دوره‌ای هزار‌ساله از سقوط رم در نیمه قرن پنجم میلادی تا فتح آمریکا و ورود اروپایی‌ها به این قاره در…

کوته نوشت‌های اجتماعی (۵۶): بیگانه‌هراسی

مفهوم بیگانه در انسان‌شناسی با واژگانی همچون «دیگری» و «غریب» مترادف است. شکل‌گیری هویت‌های فردی یا جمعی همواره از خلال فرایندهایی می‌گذرد که می‌توان به آن‌ها فرایندهای تفاوت‌گذاری یا تمایز و فاصله‌گذاری نام داد، منظور فرایندهایی هستند که…

فاشیسم و گوناگونی فرهنگی(چهاردهم): فاشیسم در اروپای شرقی و مرکزی/ بخش اول

فاشیسم و گوناگونی فرهنگی/ درسگفتار/ بخش چهاردهم/ فاشیسم در اروپای شرقی و مرکزی/ بخش اول / با همکاری مریم رجبی پیش از آغاز بحث دربارهٔ فاشیسمِ اروپای شرقی ،یادآوری می‌شود که در جلسات پیشین دیباچه‌ای درخصوص فاشیسم بازگو کردیم و شکل‌گیری…

«فرهنگ انسان‌شناسی اجتماعی و فرهنگی» (۱۷): افریقا: شرق

افریقا: شرق (Africa: East)/ برناردو برناردی / برگردان: مهرداد غلامی  افریقای شرقی در معنای دقیق آن، شامل سه جمهوری مدرن کنیا، تانزانیا، و اوگانداست. این هر سه جمهوری، مستعمره‌های پیشین بریتانیا بوده‌اند و هنوز ردپای بریتانیا در آن‌ها…

شیراز، بهشتی خفته

پهنه ایران با تاریخ سه هزار ساله‌اش، با تمام ماجراهای تلخ و شیرین و بیشتر تلخ تا شیرینش، همیشه امیدی بزرگ را در دل همه دوستدارانش پایدار نگه داشته است: امید به یک نوزایی. یک نوزایی که بارها در این تاریخ هزاران ساله، بسیار به…

کوته نوشت‌های اجتماعی (۵۵): عرف و قانون

مفهوم قانون همچون بسیاری دیگر از مفاهیمی که ما در حوزۀ عمومی و یا در علوم انسانی و اجتماعی با آن‌ها سر و کار داریم ریشه در دانش دین‌پژوهی دارد. نخستین قانون در اکثر ادیان بزرگ، قانون الهی است که پیامبران حامل آن بوده‌اند. ادیان به صورت‌های…