پرسش از فرهنگ (۶۰): کارکرد فرهنگی دروغ چیست؟

در بررسی پدیده هایی که گاه به صورتی مترادف «ارزش» ، «عرف» یا «اخلاق» نامیده می شوند، دغدغه اندیشمندان اجتماعی همواره آن بوده است که بعدی کارکردی نیز در آنها بیابند. هر چند کارگردگرایی به مثابه یک رویکرد نظری – روش شناختی مدتهاست که اعتبار…

پرسش از فرهنگ(۵۹): آیا صدا پدیده ای فرهنگی است؟

برخی از پدیده هایی که در پیرامون ما وجود دارند، به حدی طبیعی و «بدیهی» به نظر می رسند که کمتر به اهمیت اساسی آنها نه تنها در حیات زیستی بلکه در موقعیت فرهنگی خود آگاهیم و درباره آن تامل می کنیم. «صدا» در مفهومی عام یکی از این پدیده ها است.…

پرسش از فرهنگ (۵۸): تفکیک فضایی چه رابطه ای با فرهنگ دارد؟

تصویر: تفکیک فضایی بین نژادی در ایالات متحده اوایل قرن بیستم فضا مفهومی بیولوژیک – فرهنگی است؛ بیولوژیک ، از آن رو که هر نوع شکل گیری ذهنی و شخصیتی در انسان به مثابه فرد و به مثابه گروه اجتماعی، تنها با مشخص شدن «مرز» های فیزیکی در فضا،…

پرسش از فرهنگ(۵۷): آیا دانش مردمی و دانش تخصصی در تضادند؟

در این پرسش چند گزاره به میان می آیند که ابتدا باید آنها را روشن کرد: مفاهیم «دانش»، «مردم» و «تخصص»، هر سه مفاهیمی هستند که معنای امروزی خود را مدیون انقلاب صنعتی و ظهور دولت های ملی (دولت – ملت ها) و به عبارت دیگر مدیون فناوری شدن امر…

خروج از منطق خشونت و چاره اندیشی برای جلوگیری از تکرار جنایت

جنایتی که در حق «آمنه» انجام شده است و تا کنون بارها و بارها تکرار شده، گویای یکی از مهیب ترین بازنمودهای  جامعه ای است پدر سالار که مردان در آن به خود حق می دهند حتی «عشق» خود را با نابودی  و یا تخریب  تقریبا کامل فیزیکی و روانی موضوع عشق…

گفتگو یا نابودی، انتخاب با ما است!: گفتگو با ناصر فکوهی

روزنامه روزگار 1. از دیدگاه شما مفهوم "گفتگو" به چه معنا است و چه تعریفی می توان از آن داشت؟ اگر خواسته باشم گفتگو را در ساده ترین ابعاد آن و از لحاظ فرهنگی تعریف کنم خواهم گفت: گفتگو نوعی تبادل اندیشه میان دو یا چند کنشگر اجتماعی است…

پرسش از فرهنگ(۵۶): آیا زبان مادری وجود دارد؟

شاید این پرسش در نگاه نخست به نظر بیش از اندازه «بی معنا» بیاید، زیرا در برابر آن این گزاره به ظاهر بدیهی مطرح می شود که از آنجا که هر انسانی از مادری زاده شده و این مادر نیز زبانی دارد، بنابراین هر انسانی دارای یک زبان مادری و فرهنگی است…

روند خشونت های اجتماعی در جامعه ما: گفتگو با ناصر فکوهی

هادي حسيني نژاد 1- شاید تنها معیار و شاخصه‌ای که می‌توان پدیده‌های اجتماعی را با آن سنجید، مقایسه‌ی وضعیت پدیده‌ها در بازه‌های زمانی مختلف باشد. با این اوصاف؛ اغلب پژوهشگران و متخصصان امر معتقدند بی‌اخلاقی‌های اجتماعی در طول سه‌دهه‌ی…

پرسش از فرهنگ (۵۵): فرهنگ بین جنسیتی چیست؟

فرهنگ بین جنسیتی  را می توان به مجموعه روابط، کنش ها، ذهنیت هایی اطلاق کرد که در یک جامعه مشخص میان دو جنسیت مونث و مذکر وجود دارند و بنا بر فرایندهای خاص آن جامعه شکل گرفته و تغییر و تحول می یابند. باید توجه داشت که فرهنگ جنسیتی  لزوما با…

پرسش از فرهنگ(۵۴): بازنمایی فرهنگی چیست؟

جهان بیرونی به صورت مستقیم در ذهن و اندیشه ما وارد نشده و ثبت نمی شود. در یک معنا جهان بیرونی اصولا برای ما غیر قابل درک است: چگونه می توان میلیاردها مشخصه این جهان از مشار و طیف بی پایان رنگ ها، تا چهره ها، تا پدیده های طبیعی، تا اقلیم ها…