می میرم، پس هستم! تاملاتی درباره «حق مرُدن»

پزشکی در جوامع هندواروپایی بر پایه ساختاری سه گانه استوار است که ژرژ دومزیل، در تبار کل این جوامع مشاهده می کرد: کارکردهای سه گانه یا کاست های سه تایی: جنگجویان، روحانیون، کشاورزان ، که در پزشکی هندواروپایی (که سپس از طریق نظام استعماری به…

واژگان یک فرهنگ (۲۵): «زلزله»: صدای پای مرگ

آشنایی ایرانیان با واژه «زلزله» یا «زمین لرزه» و به ویژه با این پدیده به گذشته های بسیار دوری می رسد و در تاریخچه های زمین لرزه های بزرگ ایران همواره به زلزله دامغان (2 دی 235 شمسی/22 دسامبر 856 میلادی) ، اردبیل (2 شهریور 272/ 23 اوت 893) و…

کافه و کافه‌نشینی: گفتگو با ناصر فکوهی

محسن آزموده کافه‌ها سرمایه بالای فرهنگی دارند درآمد: دکتر ناصر فکوهی معتقد است که کافه و کافه نشینی به مثابه فضاهایی عمومی برای تعامل میان افراد و رشد قابلیت همزیستی به ویژه در شهرهای بزرگ امروز، ضرورتی حیاتی دارند، ضمن آنکه باید از…

من، او ، آنها: هویت در نگاه واژگون سازِ دوربین

تصویر: عشایر قشقایی، آباده، 1389، حسن غفاری عکاسی فرایندی ویرانگر است: فرایندی برای توقف زمان یا مرگ در حالتی تصنعی که جز لحظه ای به طول نمی انجامد و سخن گفتن از «شکار لحظه ها» گویای تلاشی برای «فرازش» (sublimation) بی رحمی از خلاقیت…

گفتگویی درباره «مبانی انسان شناسی»

کتاب هفته – خانه کتاب انسان شناسی زیستی نخستین شاخه از چهار شاخه انسان شناسی است که کمتر شناخته شده، چگونه می توان از انسان شناسی زیستی در حوزه مسائل جنایی و قضایی بهره برد؟ امروزه در سطح کشورهای توسعه یافته «انسان شناسی زیستی» و…

واژگان یک فرهنگ(۲۴): مجسمه: از پارک های خیابانی تا حراج های بین المللی

هنر مجسمه سازی پیش از انقلاب 1357، در اشکال عمومی آن، اغلب ترکیبی بود از نوعی فیگوراتیسم محض و به شدت سیاسی شده که عممدتا بر ساخت تندیس از خانواده سلطنتی و شاهان قدیم ایران متمرکز بود - فیگوراتیسمی که مضامین خود را از جهره های برجسته هنر و…

اسطوره «دولت ملی»، «ما» و «اعراب» مان

اسطوره های دولت ملی ( یا دولت ملت ها) (nation - state) از قدرتمندترین  اسطوره هایی هستند که انسانیت در طول حیات خود در  چارچوب های شناختی و زبان شناختی بر پا کرده است و این قدرت را باید حاصل توانایی های خارق العاده این اسطوره ها در درونی…

پرسه زنی در شهر به مثابه امری فرهنگی: گفتگو با ناصر فکوهی

پرسه زنی چه تعریفی دارد؟ خوانش سنتی یا مدرن از پدیده ی پرسه زنی و امر روزمره چگونه است؟ مزایای شکلگیری آن برای شهروندان و شهر چیست؟ پرسه زنی را شاید بتوان مفهومی مدرن به شمار آورد که با انقلاب صنعتی و پیدایش فضاهای جدید شهری و به ویژه…

واژگان یک فرهنگ (۲۳) مجسمه: از میدان تا سقاخانه

تصویر: بازدید ناصرالدین شاه از اتمام ساخت مجسمه خودش در قورخانه – 1265 / 1887 نام و سنت مجسمه سازی در فرهنگ ایرانی لزوما مکانی از حافظه شمرده نمی شود. هر چند که باید دائما آن را با گروهی بزرگ از هنرها و پهنه های های حرفه ای دیگر از خطاطی…

گزارش: انسان شناسی حقوقی

علیرضا محسنی مطلق بخشی از سخنرانی ناصر فکوهی در نشست انسان شناسی حقوقی که به وسیله انسان شناسی و فرهنگ و انجمن علمی دانشجویان انسان شناسی در اسفند 1391 در دانشگده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد. انسان شناسی در میان رشته های علوم…