شبح مارکسیسم، هیولای لیبرالیسم

نباید تصور کنیم سقوط تجربه های دولتی قرن بیستمی مارکسیستی به معنای تثبیت لیبرالیسم است مارکسیسم تنها به یک ایدئولوژی یک دست دولتی، آن گونه که در انقلاب ها و دولت های توتالیتاریستی قرن بیستمی، نظیر شوروی، تعریف شده است، محدود نمی شود و می…

پاره های هنر (۱۲)، پل کله: تمثیل درخت

برگردان ناصر فکوهی اجازه بدهید اینجا از یک تمثیل استفاده کنم: تمثیل درخت. هنرمندِ ما در برابر درخت، در برابر این جهان با اشکال متکثر آن ایستاده و فرض کنیم آن را در وجود خود باز می یابد. بی هیچ صدایی. هنرمند، به حدی با درخت هم سو است که…

نوکیسه‌های فرهنگی، لمپن‌های روشنفکر!

آسیب‌شناسی جامعه امروز از نگاه ناصر فکوهی آزاده شمس ناصر فکوهی را در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و در اتاقش ملاقات می‌کنم. 10 سال پیش برای اولین‌بار و به عنوان دانشجو به این دانشکده آمدم، اما هرگز شانس این را نداشتم که دانشجوی…

زندگی هانری لوفبور

دیوید هاروی برگردان ناصر فکوهی انتشار کتاب برجسته هانری لوفبور «تولید فضا» با ترجمه خارق‌العاده دانالد نیکلسون اسمیت جای خوشحالی زیادی دارد. باید اذعان کرد که آثار گسترده و پر حجم لوفبور (نگاه کنید به فهرست پایانی) در انگلیسی، به نسبت…

انسان شناسی حافظه

در مطلب کنونی که نمونه نخستین از یک مقاله طولانی تر است این نام ها و برخی از نام های دیگر صرفا برای یادآوری ریشه ها و منابع اصلی بحث آورده می شود و نه تحلیل دقیق نظری آن. با توجه به این نکته باید دو مفهوم حافظه تاریخی و حافظه جمعی را تقریبا…

“انسان دانشگاهی” ایرانی و مشکل زبان

چکیده: نزدیک به یک‌قرن پس‌از ورود آموزش‌عالی به ایران و هشتادسال پس‌از تأسیس دانشگاه تهران به‌مثابة دانشگاه مادر، کشور ما با برخورداری از حدود پنج‌میلیون جمعیت دانشگاهی مشغول‌به‌تحصیل و میلیون‌ها دانش‌آموخته یکی از بزرگ‌ترین نسبت‌های…

در غیاب دانشگاه‌ها…

دانشگاه‌های علوم‌اجتماعی و انسانی، غایب‌های بزرگ جامعه ما هستند: ارزیابی فعالیت «پارا آکادمی‌ها» و نقش آنها در جغرافیای فکری ایران حیطه کار و وظیفه «دانشگاه‌ها» به عنوان مراکز تولید دانش و تربیت دانشجو برای همه شناخته شده است. اما به غیر…

برای خسرو…

تصویر: احمد شاملو و خسرو شاکری خسرو شاکری (1317-1394)، تاریخ دان ایرانی مقیم فرانسه روز 9 تیر 1394، در پاریس درگذشت و به رسم همیشگی یادنامه های زیادی برای او که خدمات بسیار به پژوهش و انتشار تاریخ به ویژه درباره جنبش ها و شخصیت های چپ در…

کرگدن ها و شهر بی دفاع

آغاز سخن را در گفتاری که به «انسان شناسی و فرهنگ» اختصاص دارد و برای سالگرد آن نوشته می شود، با دو عنوان آغاز کردم که هر یک اشاره به اثری هنری دارند: «کرگدن ها» نمایشنامه ای به قلم اوژن بونسکو (1959) و «رم، شهر بی دفاع» فیلمی بی مانند اثر…

واکنش مناسب در برابر فاجعه منا

کشته‌شدن بيش از ٤٠٠ نفر از هم‌وطنان ما و رقمي بيش از ٤هزار نفر در فاجعه منا، صرفا يک «مصيبت» متعارف و ناگزير به حساب نمي‌آيد. هرچند مي‌توان اين استدلال را مطرح کرد که مراسم حج با گردهم‌آوردن بيش از سه تا چهار ميليون‌نفر از سراسر جهان،…