مرور رده

یادداشت‌ها

ژان روش: فیلم مردم‌‏نگارانه

ژان رُوش،انسان‏‌شناس و فيلمساز فرانسوى، در سال 1917 در پاريس به ‏دنيا آمد (درگذشت: 2004) و پس از تحصيل در مدرسه مهندسى معروف پون شوسه، به سينما و انسان‏شناسى روى آورد. او در طول حدود 60 سال فعاليت حرفه ‏اى در اين زمينه، بيش از 100 فيلم…

موزه خیال (۲۳): توهمات شمنی

سوررئالیست‌ها در بحث خلاقیت هنری، موضوع آزاد کردن ناخودآگاه را از فشار و بندهای الزام‌آور اخلاقی  و اجتماعی از خلال نوشتار اتوماتیک سخن می‌گفتند و بر این باور بودند که هنرمند نویسنده  باید نوشتن با چنان سرعتی بنویسد که نتواند بر شکل و…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ تاریخ سینما (۳۱): لولیتا (۱۹۶۲)

لولیتا (1962) / استنلی کوبریک (1928-1999) لولیتا را باید دستکم داستان دو غول بزرگ قرن بیستم دانست : غولی در ادبیات، ولادیمیر ناباکوف و غولی در سینما، استانلی کوبریک. حکایت لولیتا، داستان دو پادشاهی که در «اقلیمی نگنجند». لولیتا، حکایتی…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ تاریخ سینما (۳۰): فهرست شیندلر(۱۹۹۳)

فهرست شیندلر(1993)/ استیون اسپیلبرگ (1947) زمانی که استیون اسپیلبرگ اعلام کرد مایل است فیلمی درباره هولوکاست بسازد موجی از حملات به سوی او به راه افتاد. شهرت اسپیلبرگ تا آن زمان عمدتا به مثابه فیلمسازی ثبت شده بود که آثاری سرگرم‌کننده و…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ تاریخ سینما (۲۹): فارگو(۱۹۹۶)

فارگو(1996) برادران کوئن (جوئل 1954، اتان 1957) فارگو را شاید بتوان یک فیلم جنایی مینیمالیستی توصیف کرد. همه چیز در فیلم در حداقل ممکن در سادگی کامل قرار دارد. تا به اندازه‌ای که  این سادگی گاه تحمل‌ناپذیر می‌شود. یک داستان ساده: مدیر یک…

کوته‌نوشت‌های اجتماعی (۴۳): زبان و سرکوب

رولان بارت زبان را فاشیستی می‌داند زیرا بر آن است که این نهاد نه فقط امکان بیان به آنچه قابل بیان است را می‌دهد، بلکه حتی بیشتر از آن‌، ابزاری است برای واداشتن کنشگران اجتماعی به بیان آنچه ناچار به بیانش هستند و برعکس آنچه را باز هم برغم…

کوته‌نوشت‌های اجتماعی (۴۲): گفتمان سیاسی و سازمان اجتماعی

گفتمان سیاسی در دو منشاء متفاوت و در دو جهت مخالف یکدیگر، به کنش‌های اجتماعی شکل داده و آن‌ها را هدایت می‌کند: قدرت و ضد‌قدرت. هر یک از این دو نیز عموما نه یکپارچه  در زمان و مکان بلکه به شدت دگرگون‌شوند و پویا با راه‌ها و پل‌هایی میان…

درآمدی بر حق اندیشیدن به مثابه یک دستاورد دموکراتیک

پیشگفتار دکتر ناصر فکوهی بر کتاب خانم زهره روحی عنوان:جستارهایی از تاریخ فرهنگی اندیشگی (تجربه هایی از ایران، غرب و شرق) جلد اول : از بهشت و دوزخ تا درآمدی بر عصر عقلانیت جلد دوم : مالکیت خصوصی، آگاهی و جامعه محل نشر :…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ تاریخ سینما (۲۸): شرم (۱۹۶۸)

 اینگمار برگمن(1918-2007) در  شرم، ما با گذار زندگی از خلال یک «جنگ»، ولو جنگی تخیلی که خود یک «ناکجا»ی هیولایی را می‌سازد، روبرو هستیم. فضای فیلم در یک «ناکجا» در یک «نازمان» و در رویدادی که نه یک واقعیت – جنگ- بلکه یک بازنمود از واقعیت …

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ تاریخ سینما (۲۷): زندگی دیگران (۲۰۰۷)

فلوریان هنکل فون دونرسمارک(1973) آنچه بیش و پیش از هر چیز فیلم زندگی دیگران را دیدنی و ارزشمند و عمیق می‌کند، شکل است؛ شکلی مینمیمالیستی که  در محتوایی مینمالیست، به بهترین وجه ممکن، توتالیتاریسم و خشونت باور نکردنی آن را بدون آنکه سر و…