یادداشت‌ها

هر سال، شانزدهم آذر فرصتی را فراهم می‌کند تا به نقش و جایگاه سیاسی دانشجویانی که قربانی استبداد ضد روشنگرانه رژیم گذشته شدند، نظر افکنده شود. در این میان، آنچه شاید بارها گفته شده و باز هم نیاز به تأکید دارد، این است که آنچه در سال‌های دهه…

درگذشت یک جوان هنرمند، یک خواننده دوست داشتنی و محبوب، به ضرب یک بیماری دردناک و در شرایطی سخت، در لحظاتی خاص در چارچوب های مناسبتی و در جامعه ای که تمایل به بی تابی دارد و به هر چیزی رنگ و بویی سیاسی بدهد و اغلب بر اساس واکنش و به اشکال…

بدگویی(Gossip) که می توان آن را با تعداد بی شماری از واژگان دیگر همچون «غیبت»، «سخن چینی»، «شایعه»، «دروغ» و... پیوند زد، یکی از شایع ترین کنش های اجتماعی در سراسر جهان است که بنا بر مطالعات جامعه شناسی و انسان شناسی لزوما ربطی به عواملی…

«زن هراسی» (misogyny)، «نرینه سالاری» (phallocracy)، «پدر سالاری» (patriarchate) و ... نام های بی شماری هستند که در اکثر زبان های جهان برای پدیده واحدی وجود دارند. این پدیده، هراس از «زن بودگی»(feminity) است که می تواند به صورتی متناقض هم…

ولادیمیر و استراگون، دو شخصیت از نمایشنامه معروف بکت «در انتظار گودو» (1952) هستند: دو آدم گم شده و فقر زده و ناتوان که در کوره راهی غریب و دورافتاده، کنار درختی نیمه خشکیده در انتظار کسی هستند (گودو) که نه می شناسندش و نه مطمئن هستند می…

سخن گفتن از سینمای داستانی و جامعه شناسی آن یا درباره آن را باید به گمان من، از سینمای مستند آغاز کرد که در ابتدای این هنر قرار داشت و سینمای داستانی در واقع فراتر رفتن از آن به سوی باز سازی جهان بیرونی بر اساس تخیلات فیلمساز بود. هرچند…

خودنمایی به ویژه در قالب اشکال اقتصادی آن که با واژه «ولخرجی» برای همگان آشناست، پدیده ای است جهانشمول و بسیار شناخته شده که افزون بر مطالعات روان شناسی، مطالعات جامعه شناسی و انسان شناسی بی شماری بر آن انجام گرفته است. انسان شناسان، با…

نیچه می گفت چاپلوسان روح حقیری دارند و با چاپلوسی شان بر آنند که روح های بزرگ را نیز پایین بکشند و با خود همسفره کنند. هر جا چاپلوسی فزونی می گیرد و تملق از حد و مرز فراتر می رود، بدون شک کمتر می توان اندیشه های بلندی یافت، زیرا چاپلوسی به…

روشنفکری به عنوان یک مفهوم جهانشمول، هم مفهومی باستانی است و هم جدید، هم مفهومی ایدئولوژیک (برای مثال در معنای روسی آن یعنی انتلیجنتسیا) و هم مفهومی دستکم در ادعا ضد ایدئولوژیک، مثلا در معنای فرانسوی آن. «روشنفکر» و «روشنفکری» در عین حال،…

برای آنکه بتوانیم موقعیت آسیب شناختی چون «خود شیفتگی» (narcissism) را در ابعاد اساسی آن و در جامعه پیچیده ای چون جامعه خود درک کنیم، باید توجه به آن داشته باشیم که این جامعه و کنشگرانش توانسته اند برغم فراز و فرود های بی پایان تاریخی،…