مرور رده

یادداشت‌ها

پرسش از فرهنگ(۱۷):از لحاظ فرهنگی دو مفهوم «ملت» و «ملی گرایی» تا چه حد معنا دارند؟

ملت خیالین پیش از هر چیز باید بر این نکته تاکید کرد که هر دو مفهوم یعنی «ملت» و «ملی گرایی» که ما به واژگان اروپایی آنها یعنی «nation» و «nationalism» اشاره داریم، مفاهیمی از ریشه «زایش» هستند که در فرهنگ های اروپایی با مفهوم «جماعت»…

برای یک «طبقه» فرهنگی متوسط در ایران

حتی از شکل عنوانی که برای این یادداشت انتخاب کرده ایم روشن است که در ادبیات علوم اجتماعی لااقل در سه دهه اخیر مشکلی اساسی با واژه «طبقه» وجود دارد. امروز اکثر جامعه شناسان و انسان شناسان دیگر از این کلمه استفاده نمی کنند نه در معنای قرن…

پرسش از فرهنگ(۱۶): «تاریخ فرهنگی» چیست و اندیشمندان مهم آن کیستند ؟

تاریخ و فرهنگ ِ روزمرگی در پاسخ به این پرسش می توان ابتدا به تعریف فرهنگ به گونه کلاسیک آن یعنی به صورتی که ادوارد برنت تایلر(E.B.Tylor) انسان شناس معروف بریتانیایی آن را مطرح کرده است بازگشت: تایلر فرهنگ را مجموعه ای از مهارت های مادی و…

پرسش از فرهنگ(۱۵): پسا فمینیسم چیست؟

تصویر: جودیت باتلر سبکی تحمل ناپذیر زنانگی حرکت مطالباتی زنان در امواج پی در پی از نیمه قرن نوزده تا امروز تداوم داشته است و هر چند نمی توان این حرکت را بدون پیشینه تاریخی از جمله در قرون وسطا و فرایندهای موسوم به «شکار جادوگران» و…

مریلین: تجسمی از رویای آمریکایی

در میان بازنمودهای فرهنگ آمریکایی که به صورتی خود آگاهانه و ناخود آگاهانه از سوی دوستداران یا دشمنان این فرهنگ و آنچه «شیوه زندگی آمریکایی» نام گرفته است و در یک کلام می توان آن را به «رویایی» تشبیه کرد که قادر است هرکس را از «هیچ» به «همه…

پرسش از فرهنگ(۱۴): آیا می توان از فرهنگ جنسیتی نام برد؟

جنس فرهنگ بحث درباره تفاوت های دو جنس در دوره ای طولانی یعنی از سال های پس از جنگ جهانی دوم تا دهه 1990، دستکم تحت تاثیر دو چهره بسیار مهم یعنی بتی فریدن در ایالات متحده و سیمون دوبووار در فرانسه، بر گروهی از پیش فرض ها استوار بود که…

پرسش از فرهنگ (۱۳): آیا فرهنگ ها می توانند بمیرند؟

مرگ فرهنگ مرگ فرهنگ یا فرهنگ ها اصطلاح چندان رایجی در علوم انسانی نیست ما بیشتر با مفاهیمی چون نابودی و تخریب فرهنگ ها یا تصعیف آنها روبرو هستیم. با این وصف، این اصطلاح را می توان به مفهومی قدیمی تر نزدیک داست که ما در چند قرن اخیر با آن…

پرسش از فرهنگ(۱۲): اقلیت فرهنگی به چه معناست؟

فرهنگ اکثریت، فرهنگ اقلیت اکثر مطالعات تاریخی و باستان شناسی نشان می دهند که سازماندهی های اجتماعی، پس از گذار انسان از مرحله جماعت های کوچکی که «دسته» نامیده و شامل صرفا یک خانواده بزرگ یا چند خانواده محدود (ده تا بیست خانواده) می شدند…

پرسش از فرهنگ(۱۱): ریشه ها و چشم اندازهای شرق شناسی: پایان شرق و غرب

زمانی که ادوارد سعید در سال 1978 معروف ترین کتاب خود یعنی «شرق شناسی» را به انتشار رساند، تاثیر خارق العاده ای بر حوزه های که تا آن زمان در انحصار علمی گروهی از متخصصان قرار داشتند باقی گذاشت؛ تاثیری که تا امروز هنوز پا برجا مانده و این…

کارو لوکس

فیریکدان، استاد دانشگاه 1328-1389 «کارو » هم رفت ! ما مست شدیم و دل جدا شد / از ما بگریخت تا کجا شد چون دید که بند عقل بگسست / در حال دلم گریزپا شد او جای دگر نرفته باشد / او جانب خلوت خدا شد در خانه مجو که او هواییست / او…