گزارشی کوتاه از یک فاجعه

گزارشی کوتاه از یک فاجعه نگاهی اجمالی به ژئوپلیتیک پیرامونی ِ خاورمیانه در آغاز قرن بیست‌و‌یکم زمانی که سران قدرت‌های رو به پیروزی در جنگ جهانی دوم – استالین، چرچیل و روزولت و سپس ترومن – در کنفرانس تهران (نوامبر و دسامبر ۱۹۴۳)، یالتا…

ابعاد جامعه شناختی صدور حکم اعدام

گفت و گو با ناصر فکوهی درباره ابعاد جامعه شناختی صدور حکم اعدام بازی باخت – باخت از بین بردن امید در جامعه محسن آزموده صدور حکم اعدام برای سه جوان در روزهای اخیر موج وسیع و خیره کننده ای از واکنش ها در عرصه عمومی به خصوص در فضای…

پاسخی به نظر خواهی مجله مترجم مرداد ماه ۱۳۸۷

این واقعیتی انکار ناپذیر است که ما در یکصدساله اخیر ازنظر فرهنگی بیشتر مصرف کننده بوده ایم تا تولیدکننده .در چنین شرایطی ترجمه به عنوان مهمترین ابزار آشنایی ایرانیان با جریانهای فرهنگی معاصر در جهان مطرح بوده است .از همین رو از آغاز نهضت…

پوپولیسم و ترس از “اقلیت” شدن

در واژگان علمی فرهنگ و انسان‌شناسی دستکم ده سالی هست که تلاش می‌شود از واژه «اقلیت» در استناد به گروه‌های اجتماعی، فرهنگی، دینی و اصولا گروه‌های هویتی استفاده نشود. زیرا مفهوم اقلیت به نوعی به مفهوم «اکثریت» و رفتارهای سلطه‌گرانه «اکثریتی»…

درباره ضرورت اجتماعی تجدیدنظر در احکام اعدام

حکم اعدام سه جوان که متهم به شورش در تظاهرات آبان ماه سال گذشته هستند، در شرایطی ظاهرا به تایید نهایی رسیده، که مردم ایران زیر فشار بیماری کرونا هر روز عزیزانشان را از دست می دهند و حتی فرصت سوگواری نیز نمی یابند، بسیاری از مساجد و زیارتگاه…

کتابخانه انسان‌شناسی(۳)

جامعه باستان (۱۸۷۱) لویس هنری مورگان (۱۸۱۸-۱۸۸۱) سیاستمدار آمریکایی در زمینه کمک به سامان‌دهی سرخپوستان بسیار فعال بود. او فردی انسان‌دوست بوده و تمایل داشت به سرخپوستان کمک کند. در روابطی که وی با قبایل سرخپوست به ویژه «ایروکوی‌ها»ها…

جامعه‌ای بی‌پرسش و پُرپاسخ

آلبر کامو، کتاب خارق‌العاده خود، افسانه سیزیف (۱۹۴۲) را با چند جمله آغاز می‌کند که به از مشهورترین جملات تاریخ اندیشه تبدیل می‌شوند: «تنها یک مساله فلسفی ِ حقیقتا جدی وجود دارد: خودکشی. این‌که ببینیم آیا زندگی، ارزش زندگی‌کردن دارد یا نه؟…

آفرینش شهر با پرسه‌زنی

پرسه زنی چیست و اساسا وجه تمایزش با پیاده روی کجاست؟ برای اینکه به این پرسش پاسخ دهیم، باید به زبان و فرهنگ و همچنین زمانه‌ای که از آن سخن می‌گوییم، توجه کنیم. این واژه همچون بسیاری از واژگان فارسی مدرن – که پیشینه‌اش را شاید بتوان به…

مهره مار و سوگند بقراط

وقتی سخن از «خرافات» (Superstition) به میان می‌آید، چه در ایران و چه در بسیاری از کشورهای دیگر دنیا که امروز خود را توسعه‌یافته یا در حال توسعه می دانند، و به خصوص وقتی طرفین صحبت افرادی هستند که خود را تحصیلکرده و «با فرهنگ» بدانند، نخستین…

تن‌بارگی به مثابه هنجار بازتولید قدرت

مطالعات مردم‌نگاری قرن بیستم تمام جوامع انسانی موجود را زیر پوشش خود قرار داده‌اند. افزون بر این مطالعات، پژوهش‌های باستان‌شناسی انسان‌شناختی، باستان‌شناسی، رفتار‌شناسی جانوری و شاخه‌های مرتبط در پژوهش‌های هنر و پارینه‌شناسی و میراث…