کوته نوشت‌های اجتماعی (۵۴): زنانه شدن جهان

امروز وجود یک جریان قدرتمند فرهنگی در جهان به همان اندازه محسوس است که فرایندهای عمومی جهانی شدن. این جریان را برخلاف دهه‌های 1960 و 1970 و حتی 1980 دیگر نمی‌توان جریانی صرفاً فمینیستی نامید، هرچند که بدون شک ریشه‌های این جریان را…

کوته نوشت‌های اجتماعی (۵۳): خانوادۀ ابدی

پیش از آنکه مطالعات رفتارشناسی حیوانی در طول سه دهۀ اخیر نشان دهند که  بسیاری از جانوران (و نه لزوماً پستانداران پیشرفته) دارای اشکالی مشابه آنچه انسان‌ها خانواده می‌نامند هستند، تصور آن بود که خانواده یک ساخت کاملاً فرهنگی است که…

ژان روش: فیلم مردم‌نگاری

ژان رُوش (1917-2004)، انسان‌‏شناس و فیلم‌‌ساز فرانسوى زاده پاريس بود و پس از تحصيل در مدرسه مهندسى معروف پون اِ شوسه، به سينما و انسان‌‏شناسى روى آورد. او در طول حدود 60 سال فعاليت حرفه‌‏اى دراین زمينه، بيش از 100 فيلم مردم‌‌نگاری…

پاره‌های اندیشه و هنر (۳۲): هانری ماندرا، مارکو اوبرتی : مراحل استراتژی پژوهشی

پژوهشگر طیف گسترده‌ای  از رویکردها و فنون پژوهشی را در مقابل خود دارد که از مشاهدۀ زمین تحقیق به روش مردم‌نگاری تا تحلیل کمی جامعه‌شناسی آماری گسترده‌اند؛ مهارت پژوهشگر در این میان باید خود را از طریق استفاده از بهترین فنون و…

کوته نوشت‌های اجتماعی (۵۲): انسان ابزارساز

اجماع عمومی نسبیی که امروز می‌توان در حوزۀ انسان‌شناسی بر آن انگشت گذاشت آن است که «انسان شدن» انسان، بر اساس دو مهارت اساسی و در فرایندی طولانی انجام گرفته است که چندین میلیون سال تداوم داشته است. در این فرایند ظاهراً انسان ابتدا…

انسان‌شناسی و ترجمه  

هر‌چند ترجمه در میان اشکال ارتباط و تبادل اندیشه میان انسان‌ها یکی از قدیمی‌ترین آنهاست، اما چه در مقایسه با زبان ملفوظ گسترده که عمر آن به 50 تا 250 هزار سال پیش می‌رسد و چه در مقایسه با زبان در عام‌ترین معنای آن (یعنی ترکیبی از…

فرهنگ انسان‌شناسی اجتماعی و فرهنگی (۱۶): زیبایی‌شناسی

زیبایی‌شناسی/ جیمز وینر/ برگردان: شهرام پرستش با در نظر گرفتنِ رویکرد انسان‌شناسی به زیبایی‌شناسی در جوامع غیرغربی، دو مسئلۀ مهم را می‌توانیم بازشناسیم: نخست آن‌که آیا الزاماً باید انسان‌شناسی هنر و انسان‌شناسی زیبایی‌شناسی را…

خوشبختی و سبک زندگی(۱۳): بودیسم و کنفوسیونیسم

سمینار مسائل فرهنگی-اجتماعی: خوشبختی و سبک زندگی (بخش سیزدهم) /بودیسم و کنفوسیونیسم/ با همکاری آیدا نوابی در سیستم کنفوسیوسی مسئله نفوذ خیلی کمتر است و این به دلیل فاصله و جدایی است که از مناطق دیگر داشته است. ما هم بیشتر چین…

نژاد

برخی از واژگان چنان درون زبان روزمره ما جای گرفته‌اند که ممکن است تصور کنیم معنای آنها بدیهی است در حالی که دقیقا همین بدیهیات هستند که بیش از هر چیز، اندیشه اجتماعی را تهدید می‌کنند و دائما ما را به سوی جایگزین کردن کلیشه‌هایی به ظاهر…

خودکشی

  نگاه به خودکشی از دید یک انسان‌شناس، از همان ابتدا ما را در برابر موقعیتی متناقض قرار می دهد: موجودیت انسانی همچون همة موجودیت های زیستی، به گونه‌ای شکل گرفته، تحول یافته و به یک معنا ”برنامه‌ریزی“ شده است و چنان سازوکارهایی را در…