درگذشت ایرج کلانتری (۱۳۱۶-۱۴۰۱)

امروز دوم اسفند 1402، جامعه فرهنگی و به ویژه معماری ایران یکی از برجسته‌ترین نمایندگان خود را از دست داد. ایرج کلانتری، از معمارانی بود که در دهه 1340 فارغ التحصیل شد و از همان زمان تا پایان عمر آثار زیادی خلق کرد،…

عکس فوری (۲۶۶)، اوکرائین، یک سال بعد: جنگ سومی که در کار نیست.

سال گذشته در 22 فوریه 2022 (2 اسفنند 1400) ولادیمیر پوتین، همانگونه اغلب دیکتاتورهای پیر و فاسد و بیمار، در اشتباهی نهایی کلید مرگ و سرنگونی خود را می‌زنند، در حرکتی جنون‌آمیز درون دامی افتاد که مدتها بود دولت‌های غربی برایش پهن کرده بودند.…

ساخت‌زدایی ِ یک مثلث ِ مدرن: شهر، کار، باز

  پدید آمدن «شهر» یا «دولت-شهر» را در نظریه‌پردازی سیاسی و تاریخ تمدنی، عموما امری سیاسی می‌دانند. البته در این شکی نیست که «شهر باستان» شهر ِ فرادستان بود، ولو آنکه گاه در چارچوب برج و بارو و قلعه‌ای که ایجاد می‌کرد، به فرودستان هم امکان…

عکس فوری (۲۶۵): دولت ملی به مثابه ویرانشهر ِتقلیل فرهنگی

انتقال فرهنگی ِالگوی ِ اروپا- محور که در طول قرون شانزدهم تا نوزدهم میلادی، عمدتا شکل تجاری و البته اقتدارگرایانه داشت، در دو قرن بعد شکل فناورانه- سیاسی به خود گرفت و از خلال بازهم اقتدارگرایی اما این‌بار به وسیله دولت‌هایی که امپراتوری…

عکس فوری(۲۶۴): وکیسم و چپگرایی

 وکیسم و چپگرایی / چرخش زبانی و شستشوی مغزها در فرایند اجتماعی واژه woke از ریشه بیدار کردن / شدن (to wake) در زبان انگلیسی، به سال‌های دهه 1960 و سیاه‌پوستان آمریکایی در اوج مبارزات حقوق مدنی می‌رسد و می‌توان آن را «بیدار» یا «آگاه» نسبت…

عکس فوری (۲۶۳): خشونت یک عکس، بی‌رحمی یک خاطره، پرویز ثابتی شکنجه‌گر «آزادیخواه»

در این روزهای سخت و تلخ، کم‌تر ممکن بود باور کنیم می‌توانیم دوباره لبخند‌های شادمانه‌ای بر لبهایمان، آرامش امیدوارکننده‌ای در وجودمان و اشک‌های شوقی در چشمهایمان را تجربه کنیم؛ تا چند روز پیش بر این باور بودیم که چنین رخدادهایی به…

کوته‌نوشت‌های ِاجتماعی (۱۸): مردم‌سالاری به مثابه کُنش ِ شهری ِ نزدیک

تصّور ِ فیلسوفان ِ روشنگر از مردم‌سالاری، بیش از هر کجا در آرمانشهر ِ روسویی، شهر ِ ژنو، تبلور می‌یافت: شهری کوچک با فواصل نزدیک و کنشگران ِ محدود و استوار بر یک قرارداد ِ اجتماعی، از خلال ِ تفویض اختیار به نمایندگان مردم:…

کوته‌نوشت‌های ِاجتماعی (۱۷): پنجره شکسته

در سال 1982 جیمز ویلسون و جرج کیلینگ نظریه‌ای را با عنوان «پنجره شکسته» درباره نابسامانی‌های مادی ِ شهر مطرح کردند.  این نظریه بسیار ساده به نظر می‌آمد: وقتی با یک وضعیت ِ مادی ِ آسیب‌زده روبرو می‌شویم، مثل یک «پنجره شکسته» در نمای ِ یک…

کوته‌نوشت‌های ِاجتماعی (۱۶): خون و فرهنگ

از میان از پدیده‌های ِ بیولوژیک، «خون» به گونه‌ای که مری داگلاس در «پاکی و خطر» (1966) مطرح می‌کند، یکی از وسواس‌آمیز‌ترین تابوهای ِ انسانی است؛ امری متناقض و دوگانه درهستی‌شناسی ِ انسان در رابطه فرهنگ و طبیعت. خون، مایه‌ای که در سراسر…

عکس فوری (۲۶۲): با ممنوعیت اظهار‌نظر به کجا میخواهیم برویم؟

سخن‌ها، گویای آن است که باید در اظهار‌نظر کردن شتاب کرد، زیرا  گفته می‌شود این  کار شاید بزودی «قانونا» به زندانی شدن و جرایم سنگین منجر شود. خبرهایی در رسانه‌ها منتشر شده که نمایندگان مجلس، در پی قانونی‌کردن ممنوعیت اظهار‌نظر‌، و حتی تحلیل…