روز ۲۹ نوامبر ۲۰۲۳(۸ آذر ۱۴۰۲) یکی از بزرگترین جنایتکاران جنگی جهان در قرن بیستم، سرانجام در صد سالگی چشم از جهان فرو‌بست. هنری کیسنجر که بسیاری از مطبوعات و شبکه‌های اینترنتی پیشرو آمریکا لقب «هیولای هیولا‌ها» را کاملا برازنده او می‌دانستند* در طول مدتی که وزیر امور خارجه و مشاور امنیت ملی در دو ریاست جمهوری نیکسون و فورد بود (۱۹۶۹-۱۹۷۷) مسئول کشتار مستقیم صدها هزار نفر و کشتار غیر‌مستقیم نزدیک به چهار میلیون انسان بیگناه به حساب می‌آید. هیولایی که هرگز درباره مسئولیت خود در این جنایات جنگی هیچ‌گونه ندامتی اظهار نکرد. البته شکی نیست که نمی‌توان و نباید این جنایات جنگی را تنها در مسئولیت شخص کیسنجر دانست و در آن‌ها نه فقط رئوسای جمهوری آمریکا، بلکه کل دستگاه سیاسی – نظامی و به ویژه سرمایه‌داران بزرگ این کشور مشارکت اساسی و بنیادین داشتند؛ اما کیسنجر نمادی بود از کثیف‌ترین و بزرگترین جنایات آمریکا نسبت به رشد دموکراسی در جهان. در کارنامه ننگین او تنها اشاره به چند موردکافی است: دخالت مستقیم در شیلی برای جلوگیری از انتخاب دموکراتیک سالدوادور آلنده و سپس سازمان دادن کودتای سیا علیه او به رهبری آگوستو پینوشه که نه تنها دموکراسی شیلیایی را نابود کرد، بلکه زمینه‌ای شد برای موج گسترده از خفقان و سرکوب باز هم به هدایت آمریکا، عملیات کوندور، ربودن، دستگیری، شکنجه و قتل ده‌ها هزار نفر از جوانان در آمریکای لاتین به ویژه در شیلی و آرژانتین که شکل‌گیری دموکراسی در کشورهای این قاره را تا امروز دچار اختلال کرده است. آمریکای لاتین امروز یا پهنه‌های گانگسترهایی را تشکیل می‌دهد که آزمایشگگاه تهیه مواد مخدر آمریکای شمالی هستند و یا سرزمینی که پس از شکست نظامیان زمین مناسب برای روی کار آمدن پوپولیست‌هایی چون خاویر بولسونارو در برزیل و امروز یک ترامپ آرژانتینی و نیمه دیوانه (خاویر میلئی) شده است، هرچند برزیل توانست اندکی در این زمینه نجات یابد. دومین جنایت بزرگ او، در نیمه دهه ۱۹۷۰، بمباران گسترده (چند‌صد هزار تن بمب) کشور فقیر کامبوج بود که حتی در جنگ با آمریکا نیز نبود و کیسنجر برای پرهیز از مخالفت کنگره عملیات را به صورت مخفی دست به این کار زد و مستقیما سبب کشتار بیش از ۱۵۰ هزار نفر از مردم این کشور شد. اما این کشتار خود زمینه را برای جنگی ایجاد کرد که نتیجه‌اش روی کار آمدن خمرهای سرخ و کشتار دو میلیون از مردم این کشور (تقریبا یک چهارم کل جمعیت آن) بود. و سرانجام می‌توان به حمایت مستقیم از پاکستان در قتل عام ۱۹۷۱ در بنگلادش و حمایت از دیکتاتوری سوهارتو در اشغال تیمور شرقی در اندونزی نام برد که هر کدام کشتارهای بزرگی را به همراه داشتند. این موارد تنها بخشی از یک پرونده کثیف از یک جنایتکار جنگی و فساد دولتی است که امروز در آمریکا در آستانه سقوط به فاشیسم در نمونه ترامپی‌اش قرار گرفته است. کیسینجر طراح به اصطلاح صلح خاور‌میانه بین اسرائیل و مصر بود که دیدیم به چه روزی در آمد و مبتکر ارتباط میان آمریکا و چین توتالیتاریبستی مائو. از این رو زمانی که می‌بینیم به جای روانه شدن به زندان به دلیل کشتار میلیون‌ها انسان به وی درسال ۱۹۷۳ جایزه نوبل «صلح» اهدا می‌شود و امروز پس از مرگش، سیاستمداران بزرگ آمریکا، هر چند با اندکی لکنت زبان، تلاش می‌کنند پیشینه این جنایتکار جنگی را بپوشانند، امید چندانی نمی‌توان به آینده درخشان دموکراسی در جهان داشت.
