کوته‌نوشت‌های اجتماعی (۷): زمان-فضا

 

واحد ِ زمان-فضا، عنصری خُرد است که یک ذرّه (اتم) در ساخت ِ ملکول‌های ِ ضرب‌آهنگی یا تصادفی را در زندگی اجتماعی می‌سازد. برای درک این عنصر، باید رویکرد ِ روش‌شناسی مردمی و نظریه‌پردازانی چون هارولد گارفینکل و آرون سیکورل را به یاد داشت و یا رویکرد مطالعات بین‌فرهنگی و تحلیل درخشان ِ ادوارد هال را در مفاهیمی چون «فاصله» و «زمان». در زیرنگاه تیز‌بین و قدرتمند ِ تحلیل اجتماعی ذرّه‌گرا (اتمیست)، یک حرکت کوچک ِ انگشتان، آوایی کوتاه‌تر از آنکه حتی بتواند معنایی به خود بگیرد، در میانکنش ِ شنیداری ِ یک یا چند کنشگر، نشانه‌ای که حرکتی کوچک بر سطحی ظریف و نامطمئن را نمایش می‌دهد و … بخشی از میلیون‌ها و بلکه میلیاردها ذرّه‌‌هایی هستند که ملکول‌های اجتماعی یک حرکت اجتماعی همچون نگاه کردن، نشستن، دست دادن، خندیدن و … را در قالب جملات و سپس متن‌های اجتماعی می‌سازند و درک آنها در موقعیت ذره‌ای‌شان، زمینه درک ِ سکانس‌های طولانی‌تر ِ متنی-حسی را فراهم می‌کند.

ناصر فکوهی / ۱۴۰۱