هیچ کسی بیشتر از یک «بیننده» [حرفه ای] از هنر بی بهره نیست؛ و این را می توانم هم در شعر بگویم و هم در ادب. بیننده به نظر من یعنی کسی که چنان به داوری بر پدیده ها، بر اساس تاثیر آنها بر احساسات و شور و شوق [آدم ها] خو گرفته است که هرگز نمی تواند شکی به دل راه دهد [ که شاید در اشتباه باشد] و حتی می هراسد چیزی شگفت انگیز برای خودش، چیزی سرشار از عشق برای خودش، چشمانی که خود دوست داشته باشد و…را ببیند. بیننده [حرفه ای] کسی است که ادعا می کند از همه بیشتر [و بهتر] پدیده ها [ی هنری] را می بیند. اما بی تردید کسی است که از همه کمر قادر به دیدن است؛ همان گونه که دیوانگان نیز بسیاری چیزها را می بینند اما فکر می کنم بسیار بیشتر ازآنچه بتوانند به بیان در بیاورند، می بینند. از این رو، به باور من، بینندگان و دیوانگان، از همین رو، نمی توانند هنرمند باشند، زیرا آنها فاقد این نیاز [اساسی] اثر[هنری]، این ضرورت واقعی و غایت یافته ِ درون پدیده ها [به ساخته شدن]، هستند. آن کسی که به سادگی می تواند رُمان هایش را تصور کند، نمی تواند رُمان با ارزشی بنویسد. یک دیوانه نیز نمی تواند هنرمند باشد، هر چند گمان کند چیزهای زیادی می بیند که دیگران نمی بینند. و اشتباه او در آن است که می خواهد کنش های خود را بر اساس تصاویر بیهوده ای که به نظرش می آیند، تنظیم کند. در حالی که هنرمند، به عقیده من، درست برعکس، باید تصاویر خود را بر اساس آنچه می سازد، تنظیم کند. منظورم آن است که در نزد هنرمند شیئی [هنری باید] از میان انگشتانش بیرون بیاید، یا از درون نظم یک آواز، یا از خلال آوای یک ضربآهنگ. حرکت طبیعی ِ یک انسان که بخواهد یک کلبه را به تجسم در آورد، آن است که آن را بسازد و راه دیگری برای پدیدار ساختن چنین کلبه ای وجود ندارد؛ همانگونه که یک ترانه را تنها با خواندنش می توان آفرید.
آلن در ویکیپدیا:
https://en.wikipedia.org/wiki/%C3%89mile_Chartier
درباره پاره های هنر:
مطالب «پاره های هنر»، برگزدان ناصر فکوهی از تکه های کوچکی هستند برگزیده، از کتابی درباره گفتارهایی از اندیشمندان و نویسندگان جهان درباره رشته های گوناگون هنر و یا نظریه هنر به طور عام. این پاره ها، به تدریج در وبگاه «انسان شناسی و فرهنگ» منتشر می شوند. رفرانس های دقیق و برابرنهاده های فارسی، در انتشار نهایی این مجموعه به صورت کتاب، در اختیار خوانندگان قرار می گیرد. برای دستیابی به پاره های هنر پیشین روی برچسب پاره های هنر کلیک کنید. «پاره های هنر» و «پاره های معماری» به صورت متناوب هر هفته شنبه ها منتشر می شوند.
