مرور برچسب

مارکسیسم

پرسش ششم: طبقه اجتماعی برای مارکس و بوردیو

طبقه اجتماعی یکی از مفاهیمی است که در علوم اجتماعی عمدتا ریشه از قرن نوزدهم و اقتصاد سیاسی و به ویژه مارکسیسم می گیرد. اما در طول قرن بیستم و با ظهور سرمایه داری پسا صنعتی رفته رفته این مفهوم کم رنگ شد. مارکس از طبقه صاحبان ابزارهای…

آرمانشهر در سده پرچالش / گفت و گو با ناصر فکوهی / بخش دوم و آخر

چرا تراژيك بوده است؟ به اين دليل كه اگر فقط تجربه شوروى پیشین را در نظر بگيريم، مى‏‌بينيم كه بيش از پنجاه يا شصت ميليون نفر در اين تجربه به شكل‏‌هاى مختلف چه در جنگ، چه در اجتماعى كردن كشاورزى در ابتداى دوران لنين و استالين، و چه در…

آرمانشهر در سده پرچالش / گفت و گو با ناصر فکوهی / بخش نخست

بى‏‌شك برهه‏‌اى از قرن هجدهم، سراسر قرن نوزدهم و نيمى از قرن بيستم درگير تب و تاب ناشى از بزرگ‏ترين تحولات اجتماعى و سياسى كه زير عنوان انقلاب‏‌هاى بزرگ ياد مى‏‌شوند، قرار داشته است: انقلاب فرانسه، انقلاب آلمان، انقلاب انگليس، انقلاب روسيه،…

کوته‌نوشت‌های اجتماعی(۴۴): نظریه‌های تمدنی

در قرون هجده و نوزده یکی از گرایش‌های بسیار مورد توجه و غالب در نزد متفکران، آن بود که بتوانند برای تمدن‌های انسانی در مجموعۀ بزرگ آن‌ها،  نظریه‌های تبیین و شکل‌گیری  تدوین کنند. این کار عموماً با این هدف انجام می‌شد که اندیشۀ…

پاره‌های اندیشه و هنر (۱): لوکاچ و ادبیات قرن بیستم

کارلوس کوتینو/ استاد نظریه سیاسی دانشگاه ریو دو ژانرو برزیل/ برگردان ناصر فکوهی آثار دوران پختگی لوکاچ را اغلب به مثابه پربارترین کارهایش برای تبیین یک نظریه زیبایی‌شناسی مارکسیستی به حساب آورده‌اند. اما هرچند تحلیل‌های انتقادی…

عکس فوری (۲۵۶): چپ‌هراسی یا تاریخ‌شناسی

در فاصله برکنار شدن رضا شاه به دلیل نافرمانی از قدرتهایی که کمتر از بیست سال پیش از آن او را با کودتایی بر سرکار آورده بودند در سال 1320، و کودتای دیگری که محمد رضا شاه، پسرش را باز به وسیله همان قدرت‌ها و تقریبا با همان سرنوشت،…

شبح مارکسیسم، هیولای لیبرالیسم

نباید تصور کنیم سقوط تجربه های دولتی قرن بیستمی مارکسیستی به معنای تثبیت لیبرالیسم است مارکسیسم تنها به یک ایدئولوژی یک دست دولتی، آن گونه که در انقلاب ها و دولت های توتالیتاریستی قرن بیستمی، نظیر شوروی، تعریف شده است، محدود نمی شود و می…