تاریخ علوم اجتماعی

در راستاى پرسش قبلى مى‏‌توانيم بگوييم امروز دسته‌اى از متفكران مانند ميشل فوكو، ژاك دريدا، ليوتار، و بودريار كه ذيل عنوان انديشمندان پسا‌مدرن شناخته مى‏‌شوند، حامل نوعى دانش دايرة‌المعارفى و چند حوزه‏‌اى به‏ نظر مى‏‌رسند. آيا مى‏‌توان اين…

پرسش بعدى من: مى‏‌خواستم بپرسم در شرايطى كه تلقى‏‌ها در ايران از انسان‏‌شناسى خيلى مردم‏‌شناسانه‏‌اند (تلقيات عام)، يك مرتبه پديد آوردن كتاب انسان‏‌شناسى شهرى با اين يال و كوپال و اين طول و تفصيل چه ضرورت دانشگاهى و چه ضرورت روشنفكرانه‏‌اى…

آقاى دكتر فكوهى اگر كارنامه كتاب‏‌نويسى شما را نگاه كنيم، به‏‌ آسانى مى‏‌شود دو دوره در آن تشخيص داد. من از اين دوره‏‌ها با تعبير كتاب روشنفكرى و كتاب دانشگاه ياد مى‏‌كنم و اين دو را در تقابل با هم قرار مى‏‌دهم. در دوره نخست شما كتاب‏‌هايى…

يكى از ارزنده‏‌ترين آثار در همين بدنه غيردانشگاهى، فرهنگ كوچه اثر احمد شاملوست. اين كار از نظر روش تا چه حد علمى است؟ من فكر مى‏‌كنم اين‏جا فرصت مناسبى براى نقد كتاب كوچه نباشد. اين كار نياز به صرف وقت و بررسى همه‏‌جانبه اثر مزبور دارد و…

اما به نظر مى‏‌رسد اين‏جا پرسشى مهم مطرح مى‏‌شود و آن اين است كه ما از يك نظر داراى دو فرهنگ «انتلكتوئل» يا روشنفكرى و فرهنگ «پاپيولر» يا مردمى در جامعه هستيم. در كتاب جامعه‏‌شناسى نخبه‏‌كشى على‏رضاقلى اين نكته محورى مطرح مى‏‌شود كه اغلب…

اما يك پارادوكس هم در مردم‏‌شناسى و به تعبيرى در ايران‏‌شناسى ديده مى‏‌شود و آن اين است كه مى‏‌بينيم روشنفكران ايرانى كه سعى در شناخت فرهنگ مردم ايران داشته‏‌اند، در تفسير خود از اين فرهنگ، ايده‏‌هاى روشنفكرى خود را مبنا قرار داده‏‌اند.…

بله در كنار آن‏چه برشمرديد، مى‏‌توان به مطبوعات كه به جمع‏‌آورى فرهنگ عامه پرداخته و هنوز مى‏‌پردازند - آينده، سخن، هنر، مردم، و ... - و حتى به راديو و كارهاى صبحى و انجوى در آن‏‌ها اشاره كرد. اما به‏ نظر مى‏‌رسد كه اگرچه امروز سينما و…

اما گذشته از ايران‏‌شناسى در مرزهاى ايران ما، ايران‏‌پژوهان غيرايرانى نيز ادبيات عظيمى را در شناخت فرهنگ و تمدن ايرانى به‏ وجود آورده‏‌اند، حتى بايد از آثار عمده‏‌اى كه در خارج از ايران تدوين شده‏‌اند چون دايرةالمعارف ايرانيكا ياد كنيم.…

ميراث گذشتگان و چشم‏‌اندازهاى كنونى‏ گروهى از پژوهشگران رشته مردم‏‌شناسى و پژوهشگرانى كه به حوزه ايران‏‌شناسى مى‏‌پردازند، در ايران از «مردم‏‌شناسى بدون مردم‏‌شناس» سخن مى‏‌گويند. آن‏‌ها به منابع بسيار گران‏‌سنگ، پربار و غنى گذشته ايران؛…

شما از مديريت تفاوت‏‌ها صحبت كرديد. آقاى دكتر حميد احمدى در كتاب قوميت و قوم‏‌گرايى در ايران از افسانه تا واقعيت، يكى از دلايل پيدايش هويت قومى را به مسئله چگونگى پيدايش دولت ملى در ايران برمى‏‌گردانند و از نظر ايشان دو عامل ديگر، نقش…