یادداشت‌ها

مرگ فرهنگ مرگ فرهنگ یا فرهنگ ها اصطلاح چندان رایجی در علوم انسانی نیست ما بیشتر با مفاهیمی چون نابودی و تخریب فرهنگ ها یا تصعیف آنها روبرو هستیم. با این وصف، این اصطلاح را می توان به مفهومی قدیمی تر نزدیک داست که ما در چند قرن اخیر با آن…

فرهنگ اکثریت، فرهنگ اقلیت اکثر مطالعات تاریخی و باستان شناسی نشان می دهند که سازماندهی های اجتماعی، پس از گذار انسان از مرحله جماعت های کوچکی که «دسته» نامیده و شامل صرفا یک خانواده بزرگ یا چند خانواده محدود (ده تا بیست خانواده) می شدند…

زمانی که ادوارد سعید در سال 1978 معروف ترین کتاب خود یعنی «شرق شناسی» را به انتشار رساند، تاثیر خارق العاده ای بر حوزه های که تا آن زمان در انحصار علمی گروهی از متخصصان قرار داشتند باقی گذاشت؛ تاثیری که تا امروز هنوز پا برجا مانده و این…

فیریکدان، استاد دانشگاه 1328-1389 «کارو » هم رفت ! ما مست شدیم و دل جدا شد / از ما بگریخت تا کجا شد چون دید که بند عقل بگسست / در حال دلم گریزپا شد او جای دگر نرفته باشد / او جانب خلوت خدا شد در خانه مجو که او هواییست / او…

امر نامحسوس در تعاریف کلاسیک فرهنگ، عموما فرهنگ را به بخش«مادی» و «غیر مادی» تقسیم می کنند که البته برای این دو مفهوم واژگان متعددی وجود دارند و این خود گویای نبود اجماع دراین حوزه و بالا رفتن میزان نسبیت در استدلال هایی است که در این…

ایدئولوژی و امر زیبا برگزاری نمایشگاهی در موزه هنر شهر وین (MAK) که تا شهریور سال جاری ادامه دارد، بدل به موضوعی پر مناقشه در محافل هنری و فرهنگی اروپای غربی شده است(نگاه کنید به آخرین شماره لوموند فرهنگ). در این نمایشگاه برای نخستین بار…

جامعه شناس و سیاستمدار 1284-1370 متن زیر آخرین ویراست متن نخست سخنرانی ناصر فکوهی در مراسم بزرگداشت دکتر غلامحسین صدیقی در خانه ایشان است که در روز یکشنبه 9 اردیبهشت1386 و به دعوت خانواده ایشان انجام گرفت. این یادبود همراه با آلبومی…

تاریخ و فرهنگ گذار دولت های موسوم به «سلطنت های مطلقه» به دولت های ملی در اروپا، عمدتا از اواخر قرن هجده تا اواخر قرن نوزده انجام گرفت. در حالی که این روند در آمریکای شمالی در همین دوره ، در آمریکای مرکزی و جتوبی در قرن نوزده و در اغلب…

توهم زبان و تجدد زبان انسانی، شگفت انگیز ترین و شاید بدون اغراق بتوان گفت ارزشمند ترین ابداع فرهنگی انسان در طول حیات 4 میلیون ساله این گونه بوده است. زمانی که در نیمه قرن بیستم کلود لوی استروس، در کتاب «انسان شناسی ساختاری» خود دست به…

نظم و تکثر تعریف فرهنگ، همواره یکی از مشکلات اساسی در حوزه انسان شناسی به شمار می آمده است. در اواخر قرن نوزده ادوارد برنت تایلر، تعریفی از فرهنگ ارائه داد که همه باورها و رفتارها و به عبارتی تمام اشکال مادی و غیر مادی یک پهنه سرزمینی را…