یادداشت‌ها

هیچ فرد و به خصوص هیچ گروه اجتماعی نمی تواند وجود داشته باشد مگر آنکه خود یا دیگران برای وی یک یا چند «هویت فرهنگی» تعریف کرده باشند و او بتواند خود را خواسته یا ناخواسته بازشناسایی کند. بدین ترتیب منظور از هویت فرهنگی، مجموعه ای از مولفه…

اخلاق در هر جامعه ای به مجموعه ای از فرایندها، باورها، ارزش ها و کنش های اجتماعی اطلاق می شود که بتوانند از خلال فرایند آموزش غیر رسمی (تربیت) و رسمی (آموزش مدرسه ای) به افراد منتقل شده و آنها را برای مشارکت و جای گرفتن در جامعه به مثابه یک…

در قرن نوزدهم یکی از مباحث بغرنج و پرسش های اساسی مطرح برای متفکران ، اندیشیدن به دلایل فروپاشی تمدن های بزرگ بود و از لحاظ تاریخی مصداق این فروپاشی ها را در دو تمدن باستانی ایران و رم می دیدند که به وسیله مردمانی از سطوح فرهنگی و با…

یکی از مقدمات انقلاب صنعتی در اروپا، ورشکستگی روستائیان فقیر و متوسطی بود که به دلیل شدت فقر و برای آنکه صرفا زنده بمانند چاره ای نداشتند که یا سر به جنگل ها بگذارند و در آنها به مثابه شورشیانی در برابر اشرافیت پنهان شوند و زندگی خود را با…

قدرت و ثروت، به مثابه دستاوردهای اجتماعی تمایز دهنده، همواره در جوامع انسانی دارای جذابیت زیادی بوده اند به صورتی که نه تنها اکثریت انسان ها در پی به دست آوردن آنها بوده و هستند تا بتوانند در سلسله مراتب های اجتماعی به سوی بالا ارتقاء…

یکی از پرسش هایی که می توان به درستی و به ویژه در جهان امروز مطرح است، رابطه میان موقعیت اقتصادی کنشگران، گروه ها و نظام های اجتماعی و موقعیت فرهنگی آنها است. در شرایط باستانی و پیش صنعتی این رابطه به گونه ای متفاوت از جهان مدرن وجود داشت.…

تصویر: نوام چامسکی زبان شناس امریکایی مطالعات زبان شناختی عمری طولانی تر از پژوهش های علوم اجتماعی در دانشگاه های جهان دارند و اگر ادبیات آکادمیک جامعه شناختی و انسان شناختی عملا از ابتدای قرن بیستم شروع به انتشار می کنند و کرسی های…

نظام ارزشی در هر جامعه ای به مجموعه ای از فرایندهای رفتاری و ذهنی، الگو ها و روش ها، شیوه های گفتاری و فنون بدنی اطلاق می شود که در چارچوب ها و موقعیت هایی از پیش تعریف شده، پذیرفته می شوند. این نظام بر اساس پهنه جغرافیایی و دوره زمانی و بر…

یکی از پرسش های اساسی که از سال ها پیش مورد تاکید و پژوهش رفتار شناسان جانوری و گروهی از انسان شناسان است، به دست آوردن مرزهایی است که بتوان بر اساس آنها میان انسان ها و جانوران تفکیک قائل شد. تا چند دهه پیش تصور عمومی آن بود که این مرزها ،…

نظریه پردازان اجتماعی عموما در دو شاخه مختلف از وضعیت «متعارف» اجتماعی دفاع کرده اند: گروهی که عمدتا شامل کارکرگرایان می شده اند، وضعیت متعارف را در وجود «تعادل» اجتماعی و کارکرد جوامع انسانی با کمترین هزینه دانسته اند و بنابراین اصل را بر…