یادداشت‌ها

تصویر: رومیسا مفیدی امسال، جلال ستاری هشتاد ساله شد، امسال نیز نودمین کتاب او به انتشار رسید؛ و برای ما این دو تداوم زمانی، این دو وفاداری به یک زندگی اخلاقی و به یک حیات علمی، حکم یک عمر واحد را دارند و هم از این روست که شاید جای آن…

هربار از مولفه های فرهنگی سخن می گوئیم، از ساده ترین تا پیچیده ترین آنها، همچون نظام های نام گزاری، دایره های همسرگزینی، سلایق هنری، شیوه های سازمان یافتگی و مدیریت زندگی روزمره، جهان بینی های افراد و گروه های اجتماعی، نظام های تربیتی و…

دو واژه مهندسی اجتماعی و مهندسی فرهنگی، همچون بسیاری از واژگان دیگر که تعاریف و گستره های مفهومی بسیار آشنایی در زبان های گوناگون جهان دارند، در ایران به معنای ای متفاوت و گاه کاملا به دور از آنچه در نظام های زبانی مورد اجماع هستند، فهمیده…

جنبش «اشغال وال استریت» در «انسان شناسی و فرهنگ» انعکاس نسبتا زیادی یافت، نه به دلیل نوعی خوش باوری نسبت به «پایان قریب الوقوع سرمایه داری» و یا اتوپیاهای سوسیالیستی و بدیل های اقتصادی که به سرعت بتوانند به اجرا در بیایند: پانصد سال تغییر…

واکنش را می توان، کنشی تعریف کرد که نه لزوما ناشی از چارچوبی عقلانی و فکر شده، بلکه حاصل، پاسخی عاطفی، احساسی و اغلب «خودکار» و دست کم «خود انگیخته» به کنشی دیگر باشد. واکنش ها در زنجیره هایی پیوستاری قرار می گیرند که می توانند دائما تداوم…

بسیار اتفاق افتاده است که افرادی، حتی با سرمایه فرهنگی بالا و تحصیلکرده، صریحا یا تلویحا از خود یا از فرهنگ شناسان سئوال کنند : چه لزومی دارد که «ما» فرهنگ «دیگران» را بشناسیم؟ به ویژه اگر این فرهنگ خاص «دیگران» ی باشد «دوردست». و برای…

صحنه دستگیری و کشته شدن دیکتاتور لیبی، صحنه رقت انگیزی است: کالبدی خونین، بدنی که گویی هنوز چند لحظه پیش از روانه شدن به گورستان بازندگان تاریخ، امپراتوری فراموشی و دوزخ دیکتاتورها، چندان به این امر باور ندارد؛ بدنی که نمی تواند بپذیرد…

تصویر: گوبلز، وزیر تبلیغات دولت فاشیستی هیتلر مفهوم و واژه «انحطاط فرهنگی»، همچون بسیاری دیگر از واژگان مفهومی در زبان فارسی جدید به کار می روند، بدون آنکه نه چندان نیازی به شناخت تبارشناسی و ریشه های آنها احساس شود و نه حتی لزومی به…

آنژ فرارا، 24 ساله، نقاش و مجسمه ساز «جنبش وال استریت» در انسان شناسی و فرهنگ (1) همچون «تحولات خاور میانه» که از حدود یک سال پیش تمام نگاه ها را به سوی خود جلب کرده و تاملات فرهنگی بی شماری را به همراه خود آورده است. شورشی که از…

واژه «بی فرهنگ» یا اصطلاح «فرهنگ کاری را نداشتن» در زبان فارسی امروز، به ویژه در شهرها و به خصوص در میان اقشار تحصیلکرده، به شکل گسترده ای به کار می رود. بدین ترتیب دائما از «فرهنگ» و از «داشتن» یا «نداشتن» آن صحبت می شود.  این البته در…