مرور رده

یادداشت‌ها

کوته‌نوشت‌های اجتماعی(۴۰): گفتار، شنیدار و دستکاری شناختی

گوبلز، وزیر« فرهنگ» و مغز متفکر دستکاری و شستشوی مغزی مردم آلمان نازی، در کنار هیتلریسم، همپای کمونیستی استالینی‌اش، به شکل گسترده‌ای از خلال  فشار«معنا‌شناسانه» بر زبان برای این هدف استفاده می‌کرد. چند سال پس از پایان جنگ، در 1948، اورول…

کوته‌نوشت‌های اجتماعی (۳۹): خط، دایره، تداوم، تکرار و آسودگی  

در نهایت، همه شکل‌ها از دو شکل ریشه می‌گیرند: خط و دایره؛ یا بخشی از این دو. در معنایی، سایر شکل‌ها را می‌توان یا ترکیبی از این دو دانست یا تفسیر وصورتی از دریافت و ادراک و احساس آنها؛ همچون دقت و ابهام، راست‌بودگی و خمیدگی، فراز و نشیب‌های…

کوته‌نوشت‌های اجتماعی(۳۸):سکوت، سکون، خلاء و تولید معنا 

در موسیقی و زبان گفتاری، سکوت؛ در کُنش اجتماعی و نظام حرکتی میان انسان‌ها و درون جامعه، سکون یا بی‌حرکتی؛ و در تولید فضا و نوشتار و هنر، خلاء، سپیدی یا سیاهی، رابطه‌ای تنگاتنگ با یکدیگر دارند و هر کدام به نوبه خود سبب می‌شوند که بتوان…

عکس فوری(۲۸۲): فاشیسم واژگون 

تصویر: میشل اونفره فرازگفتاری هست که ظاهرا به برنارد شاو منتسب می‌کنند؛ وقتی از او می‌پرسند: «چرا شما در جوانی، برخلاف دیگران، چپی نشدید؟  او پاسخ می‌دهد: چون همیشه وحشت داشتم یک پیر خرفت، بد اخلاق و دست‌راستی بشوم!». پرسش این است: چرا…

عکس فوری (۲۸۱): گرگ خشمگین و فرشته گمراه

عکس فوری (281) / گرگ خشمگین و فرشته گمراه: جهان در آستانه سقوط در دوزخ جنگ (تصویر: پیروزی مرگ، پیتر بروگل، 1562) چشم‌اندازها تیره‌اند و داستان خوشی در کار نیست: در قرن شانزده، هابز که جمله «انسان گرگ انسان است» را به او نسبت داده‌اند…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ تاریخ سینما (۱۷): اوپنهایمر: سفر به بیهودگی

آنچه می‌توان از یک فیلم ارزشمند انتظار داشت باید چیزی فراتر از  صحنه‌پردازی‌ها، جلوه‌های ویژه، بازی هنرپیشگان، حرکات دوربین، دکوپاژ و نور‌پردازی باشد. دست‌کم این برای یک بیننده علاقمند به امر اجتماعی که از بیرون دایره حرفه‌ای…

عکس فوری(۲۸۰): و جهنم غزه چه تماشایی بود! یا ساعت واژگون هولوکاست

در «فهرست شیندلر» صحنه هولناکی هست: افسر نازی در میانه صبحانه، از بالکان به آشوب قربانیان یهود در پهنه روبرو نگاه می‌کند. مردمی پریشان، آواره باسرنوشتی نامعلوم در خرابه‌هایی سرد و ترسناک. او، تنها برای سرگرمی، به فرد مسنی شلیک می‌کند؛ همه…

عکس فوری (۲۷۹): سقوط آزاد اخلاقی جامعه ایرانی؟

برخی از رخدادها و تصویرهای کوچک، گویایی بالایی در تشخیص موقعیت یک جامعه دارند: برای نمونه در شرایطی که سراسر جهان در حال حاضر نگران جنگی است که در خاور‌میانه برپا شده و کشتار غیر‌نظامیان، گروگان‌گیری و بمباران گسترده غزه نخستین نشانه‌های…

موزه خیال (۸): پابلو پیکاسو (۱۸۸۱-۱۹۷۳)/ گرنیکا (۱۹۳۷)

شاید هیچ شاهدی در هنر مدرن نتوان یافت که با قدرت «گرنیکا»‌ی پیکاسو، یک «هنر متعهد» و کاملا «زیبایی‌شناسانه» را تعریف کند. پیکاسو خود، درباره این اثر خویش هشدار می‌داد که این نه تابلویی برای آرایش دیوارهای یک آپارتمان، بلکه سلاحی…

موزه خیال (۷):جوزف کسوت (۱۹۶۵)/ یک و سه صندلی (۱۹۴۵)

جوزف کسوت را از بنیانگزاران «هنر مفهومی» می‌دانند. او در سال 1965 مجموعه‌ای  از «یک و سه‌هایش» عرضه کرد که این شهرت را برایش به وجود آورد. در این هنگام کسوت هنوز بیست سال بیش نداشت. یک سال بعد تایید مارسل دوشان، مجسمه‌ساز برجسته…