مرور رده

یادداشت‌ها

کتاب پنجاه و پنج (۱۸): سیمین دانشور (۱۳۰۰-۱۳۹۰)

پای درخت بلند و پُربار، بانویی نشسته است. زانو در بغل گرفته. به ما می‌نگرد. بانویی ساده و بی‌آرایش. گویی ریشه‌های همان درخت از زمین بیرون آمده و چهره‌ای انسانی به خود گرفته باشند. سیمین افسانه‌ای است که خود آن را نوشته است: حکایت دخترکی…

کتاب پنجاه و پنج (۱۷): انور خامه‌ای(۱۲۹۵-۱۳۹۷)

آن‌ها پنجاه و سه نفر بودند. در دادگاهی رضا‌شاهی. آرمان‌خواه بودند. برخی جوان‌تر و خام ‌تر و برخی جا‌افتاده‌تر و کهنه‌کار‌تر. بزرگ علوی آنجاست. خلیل ملکی هم. ایرج اسکندری و احسان طبری و البته تقی ارانی. یکی از آن‌ها نیز انور است. جوانی بیست…

کتاب پنجاه و پنج (۱۶): محمد تهامی‌نژاد (۱۳۲۱)

برادر بزرگتر همیشه آنجاست تا در کوچه و خیابان‌های اطراف بازار تهران، او را به گردش ببرد. به سینما می‌رود و معجزه پرده سفید و اتقا تاریک و نور درخشان را که سایه‌هایی قصه‌گو می آفرینند را کشف می‌کند. سایه‌ها برای حکایت‌ها دارند.…

کتاب پنجاه و پنج (۱۵): پرویز تناولی (۱۳۱۶)

هرگز «هیچ» چیزی چنین آکنده نبوده؛ هرگز آسمان آن‌قدر خالی و زمین آن‌قدر سبک و خاک آن‌قدر نمناک و درختان آن‌قدر مبهم. در موزه «بریتانیا»، پله‌ها پایانی ندارند، بر سر هر پیچ، «هیچ»ی هست و در هر«هیچ»ی به یاد قفل‌هایی می‌افتی که گویی…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ قرن بیستم (۲۵): زِد

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ قرن بیستم (25): زد/ کوستا گاوراس کنستانتین کوستا گاوراس، کارگردان فرانسوی یونانی‌تبار، فیلمسازی کاملا سیاسی است که در فیلم‌های خود عموما انگشت بر مسائلی حساس و گاه حتی تابویی در زمینه سیاسی می‌گذارد. وی…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ قرن بیستم (۲۴): زایش یک ملت

زایش یک ملت/  دیوید وارک گریفیث زایش یک ملت، توصیف یک عشق (موضوع فرعی فیلم) در چارچوب جنگ داخلی آمریکا (1861-1865) و دو خانواده در شمال و جنوب (موضوع اصلی فیلم) است.  این فیلم در تاریخ سینما، می‌تواند به مثابه آغازگر ژانر…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ قرن بیستم (۲۳): دکتر استرنجلاو / استنلی کوبریک 

از میان موضوع‌های هولناکی که یک فیلم می‌تواند به آن بپردازد، شاید هیچ کدام به اندازه یک تراژدی اتمی وحشت‌زا  نباشد. زیرا چنین حادثه‌ای اگر در قالب جنگی جهان روی دهد، به احتمال  قوی به معنای پایان بشریت خواهد بود و یا دست‌کم…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ قرن بیستم (۲۲): جوخه / الیور استون

جوخه / الیور استون فیلم جوخه یک فیلم سیاسی و در عین حال جنگی است. باید به این مسئله توجه کرد که این دو گونه، دو ژانر مختلف در سینما هستند که در فیلم جوخه در کنار هم مورد استفاده قرار گرفته‌اند. سینمای جنگی بیشتر در کشورهایی شکل…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ قرن بیستم (۲۱): جعبه موسیقی/ کوستا گاوراس

جعبه موسیقی / کوستا گاوراس کوستا گاوراس، همواره به سوی سوژه‌هایی می‌رود که از لحاظ  تاریخی و سیاسی درباره آن‌ها تابوهایی وجود داشته است. می‌گویند تاریخ را پیروزمندان می‌نویسند؛ بنابراین روشن است که آن‌ها تمایلی ندارند درباره سویه‌های…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ قرن بیستم (۲۰): پادشاهی بهشت

پادشاهی بهشت / رایدلی اسکات فیلم پادشاهی بهشت بیش از آنکه یک فیلم سیاسی باشد، یک فیلم تاریخی است. پادشاهی بهشت که به بازسازی تاریخی جنگ‌های صلیبی می‌پردازد، بیشتر به صورت غیر‌مستقیم و حتی شاید خارج از اراده فیلمساز، یک فیلم سیاسی به حساب…