مرور رده

گفتگوها

انسان‌شناسی و تابو (بخش اول)

گفتگو با علیرضا حسن‌زاده علیرضا حسن‌زاده: پیش‌تر گفت‌وگویی با شما داشتم با عنوان «بدن و قدرت» و این گفت‌وگو به موضوعی با عنوان اسطوره، آیین و تابو می‌پردازد. سؤال نخستی که به ذهن من می‌رسد و می‌خواهم دیدگاه شما را…

از اسطوره تا جشن (بخش هشتم)

و اینکه اندیشمندانی چون ژیل دلوز از جامعه‌های مدرن به ویژه سرمایه‌داری به عنوان جامعه‌های دارندۀ سرشت شیزوفرنیک یا چند پاره نام می‌برند، به همین مسئلۀ مورد اشاره شما برمی گردد. آن‌ها می‌گویند که جامعۀ مدرن انسان را از بندهای محدودکنندۀ…

از اسطوره تا جشن (بخش هفتم)

چه دلایلی برای این مسئله می‌توانیم بیابیم؟ دلایل متعددی می‌تواند داشته باشد ولی به نظر من این مسئله پیش از هر چیز نشان می‌دهد که خود پارادایم علمی هم یک اسطوره بوده است. اسطوره پارادایم علمی چگونه شکل گرفت؟ اساس اسطوره…

از اسطوره تا جشن (بخش ششم)

برخی از پژوهشگران مانند ارنست کاسیرر مفهوم زمان را بر مکان مقدم دانسته‌اند و بر این باورند که در ذهن اساطیری، تقدس مکانی گسترش یافتۀ مفهوم تقدس زمانی است. بله. البته می‌توان برعکس آن را نیز صادق دانست، در انسان‌شناسی همان…

از اسطوره تا جشن (بخش پنجم)

بحث دیگر در مورد دیدگاه لوی استروس این است که وی سیر تحول اسطوره‌ها را چگونه ترسیم می‌کرده است، چون اگر در کل به ساختارگرایی بنگریم، آن را دیدگاهی غیرتاریخی (a- historical) می‌بینیم. بنابراین آنچه که در تحول…

انسان‌شناسی خاطره و آیین (بخش دوم)

گفتگو با علیرضا حسن‌زاده شما مسئلۀ تروما یا میزان ضربه و ارتباط آن با حافظه را مطرح کردید، خب فجایع طبیعی یا انسانی همین نقش را بازی می‌کنند و سندرم‌های قابل مشاهده در وضعیت‌های فاجعه بار مثلاً جنگ، شکلی همگون از…

انسان‌شناسی خاطره و آیین (بخش اول)

گفتگو با علیرضا حسن‌زاده علیرضا حسن زاده: در علوم اجتماعی گرایشی وجود دارد که در آن جامعه را به بدن و کالبد انسان تشبیه می‌کنند، این گرایش نظری از داروینیسم اجتماعی متأثر است. آیا می‌شود این تشبیه را مطرح کرد که…

از اسطوره تا جشن (بخش چهارم)

آیا فروید سازوکارهایی را که در کتاب تعبیر رؤیا برای رؤیا برمی‌شمارد، یعنی: نمایش، به هم فشردگی، جابه‌جایی و ایجاز، در اسطوره نیز قابل تطبیق می‌دانست یا آنکه برعکس. او از تطبیق سازوکار اسطوره‌ها بر رؤیا به این نتیجه‌ها می‌رسد؟ …

از اسطوره تا جشن (بخش سوم)

این کارکرد جشن یعنی تعلیق فردی، نشان‌دهندۀ این است که جشن و مراسم آیینی حاصل بازنمایی جمعی است. در واقع پایگاه اجتماعی و سلسله‌مراتب اجتماع و طبقاتی در جشن نفی می‌گردد. بنابراین می‌توان در این رابطه به اسطوره‌شناسی سیاسی جشن اشاره داشت که…

از اسطوره تا جشن (بخش دوم)

در واقع با گونه‌ای جامعه‌پذیری روبرو هستیم. برای اینکه جامعه‌پذیری انجام گیرد، مناسک گذار یکی از ابزارهای رایج است. انجام این مناسک برای این است که به فرد بفهماند وارد مرحلۀ جدیدی شده است و مناسک جشن‌ها ورود به مرحلۀ نوین را تسهیل…