عکس فوری (۲۸۶): صد روزی که می‌توانند سرنوشت جهان را دگرگون کنند

اگر بگوییم نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر 2024(پاییز 1403) می‌تواند سرنوشت جهان را دگرگون کند، از زبان و موقعیت ما، شاید مبالغه‌آمیز و مضحک به نظر بیاید؛ شاید نیز مخاطبان به این بیاندیشند که در اینجا نوعی  تاکید وسواس‌آمیز بر…

فرهنگ انسان‌شناسی اجتماعی و فرهنگی (۱۸): افریقا: حوزۀ رود نیل

بخش هجدهم/ افریقا: حوزۀ رود نیل (Africa: Nilotic) /ام. سی. جدری / برگردان: مهرداد غلامی اصطلاح «حوزۀ رود نیل» در چند معنی به کار می‌رود. این اصطلاح نخست به منطقۀ جغرافیایی حوزۀ آبگیر نیل بالادست دلالت می‌کند، همان‌طور که کتاب جامع…

خوشبختی و سبک زندگی (۱۴): از رنسانس تا انقلاب صنعتی

سمینار مسائل فرهنگی-اجتماعی: خوشبختی و سبک زندگی (بخش چهاردهم) /از رنسانس تا انقلاب صنعتی/ با همکاری آیدا نوابی قرون وسطی که به دوره‌ای هزار‌ساله از سقوط رم در نیمه قرن پنجم میلادی تا فتح آمریکا و ورود اروپایی‌ها به این قاره در…

کوته نوشت‌های اجتماعی (۵۶): بیگانه‌هراسی

مفهوم بیگانه در انسان‌شناسی با واژگانی همچون «دیگری» و «غریب» مترادف است. شکل‌گیری هویت‌های فردی یا جمعی همواره از خلال فرایندهایی می‌گذرد که می‌توان به آن‌ها فرایندهای تفاوت‌گذاری یا تمایز و فاصله‌گذاری نام داد، منظور فرایندهایی هستند که…

فاشیسم و گوناگونی فرهنگی(چهاردهم): فاشیسم در اروپای شرقی و مرکزی/ بخش اول

فاشیسم و گوناگونی فرهنگی/ درسگفتار/ بخش چهاردهم/ فاشیسم در اروپای شرقی و مرکزی/ بخش اول / با همکاری مریم رجبی پیش از آغاز بحث دربارهٔ فاشیسمِ اروپای شرقی ،یادآوری می‌شود که در جلسات پیشین دیباچه‌ای درخصوص فاشیسم بازگو کردیم و شکل‌گیری…

«فرهنگ انسان‌شناسی اجتماعی و فرهنگی» (۱۷): افریقا: شرق

افریقا: شرق (Africa: East)/ برناردو برناردی / برگردان: مهرداد غلامی  افریقای شرقی در معنای دقیق آن، شامل سه جمهوری مدرن کنیا، تانزانیا، و اوگانداست. این هر سه جمهوری، مستعمره‌های پیشین بریتانیا بوده‌اند و هنوز ردپای بریتانیا در آن‌ها…

شیراز، بهشتی خفته

پهنه ایران با تاریخ سه هزار ساله‌اش، با تمام ماجراهای تلخ و شیرین و بیشتر تلخ تا شیرینش، همیشه امیدی بزرگ را در دل همه دوستدارانش پایدار نگه داشته است: امید به یک نوزایی. یک نوزایی که بارها در این تاریخ هزاران ساله، بسیار به…

کوته نوشت‌های اجتماعی (۵۵): عرف و قانون

مفهوم قانون همچون بسیاری دیگر از مفاهیمی که ما در حوزۀ عمومی و یا در علوم انسانی و اجتماعی با آن‌ها سر و کار داریم ریشه در دانش دین‌پژوهی دارد. نخستین قانون در اکثر ادیان بزرگ، قانون الهی است که پیامبران حامل آن بوده‌اند. ادیان به صورت‌های…

کوته نوشت‌های اجتماعی (۵۴): زنانه شدن جهان

امروز وجود یک جریان قدرتمند فرهنگی در جهان به همان اندازه محسوس است که فرایندهای عمومی جهانی شدن. این جریان را برخلاف دهه‌های 1960 و 1970 و حتی 1980 دیگر نمی‌توان جریانی صرفاً فمینیستی نامید، هرچند که بدون شک ریشه‌های این جریان را…

کوته نوشت‌های اجتماعی (۵۳): خانوادۀ ابدی

پیش از آنکه مطالعات رفتارشناسی حیوانی در طول سه دهۀ اخیر نشان دهند که  بسیاری از جانوران (و نه لزوماً پستانداران پیشرفته) دارای اشکالی مشابه آنچه انسان‌ها خانواده می‌نامند هستند، تصور آن بود که خانواده یک ساخت کاملاً فرهنگی است که…