ماکرون، لوپن: یک قدم تا دوزخ

پنج سال پیش، در دور دوم  انتخابات ریاست جمهوری فرانسه، یک جوان راست‌گرای وابسته به محافل سرمایه مالی، در برابر نماینده خانواده‌ای نسل‌اندر نسل راست افراطی، فاشیست، ضد اروپا، ضد‌روشنفکران و ضد‌مهاجران قرار گرفت. پهنه سیاسی زیر و رو شد. اما…

عکس فوری (۲۲۸): جهان به روایتی اسپینوزایی

نیازی به آن نیست بسیار «اخلاق»باور بود یا مدعی آن تا خود را از گرسنگان ِ شهرت و ثروت متمایز کرد. راز ِ فروتنی ِ ساده‌دوست و لذت‌بخش اپیکوری، لزوما «خود» را کمتردیدن یا ندیدن و «دیگری» را بیشتر دیدن نیست. می‌توان انسان‌شناس بود اما این را…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ تاریخ سینما (۷): پرسونا

پرسونا (1966) اینگمار برگمان (1918-2007) برخی از فیلمسازان را نمی‌توان در معنای متعارف، «فیلم»‌ساز دانست. برگمان در «شکل» فیلم‌هایش به نمایشنامه‌نویسی نزدیک است و فراموش نکنیم که او نمایشنامه‌نویسی برجسته نیز بود. دکور و چیدمان فیلم‌هایش…

تداوم گفتارهای عمومی در سال جاری

گفتارهای عمومی ناصر فکوهی به صد برنامه (صد ساعت برنامه آموزشی) رسید. برنامه «گفتارهای عمومی» را زمانی آغاز کردیم که بیماری کرونا همه ما را خانه‌نشین کرد و برگذاری جلسات سخنرانی ناممکن بود. از این زمان تصمیم گرفتیم هر هفته یک سخنرانی برای…

آیین رونمایی از مجموعه هشت جلدی «ایران من»

کتابخانه مرکزی دانشگاه صنعتی شریف برگزار می کند:  "آیین رونمایی از مجموعه های هشت جلدی : ایران زمین" تالیف رضا منصوری به کوشش نشر دیبایه ، با سخنرانی دکتر ناصر فکوهی ؛ انسان شناس، استاد دانشگاه تهران و دکتر محمدرضا اجتهادی ؛ استاد…

یک فاشیسم مبتذل

برخی از آدم‌ها، به دلیل محدودیت ذهنی خود و گسست‌شان از جهان، گمان می‌کنند واژه ‌هایی نظیر «فاشیسم» (fascism) یا «نژادپرستی» (racism) را باید تنها در معنای تاریخی محدودشان به کار برد. بنابراین فاشیسم را باید تنها به معنای حزبی در…

کوته‌نوشت‌هایی بر فیلم‌های بزرگ تاریخ سینما (۶): زشت، کثیف و بدجنس

زشت، کثیف و بدجنس (1976) اِتوره اسکولا (1931-2016) اسکولا از برجسته‌ترین سینماگران ایتالیاست که کار خود را پس از دوره نورئالیسم در دهه 1960 با فیلمی کمابیش متوسط با عنوان «بیا درباره زن‌ها حرف بزنیم»(1964) آغاز کرد که نه قسمت داشت و…

وطن من کجاست؟

گفتگو با ناصر فکوهی / مجله آزما تعریف شما از وطن چیست؟ محدوده جغرافیایی – جغرافیای فرهنگی و زبان یا ... تعریف‌های زیادی از «وطن» در ایران و در جهان داده شده، اما تمایل اساسی من آن است که هم از مناقشه‌هایی که در صد سال اخیر در این…

نوروز با طعم اسپری فلفل در سرزمین ادب و هنر

گر مسلمانی از این است که حافظ دارد   /    آه اگر از پی امروز بود فردایی آغاز یک یادداشت با جمله کلیشه‌ای «یک بار دیگر...» تا حدزیادی نه تنها خسته کننده و دردآور شده، بلکه گمان می‌کنم ما را به یک بی‌معنایی و یا بهتر بگویم به نوعی…

برای بانوی نمادها: سودابه فضایلی

نمادها و آن‌گونه که سودابه فضایلی گاه سخن گفته است، «غرایب»، جهان خود را دارند: جهانی که راه یافتن به آن ساده نیست. زیرا راه‌ها و کوره‌راه‌ها، باغ‌ها و کوچه‌باغ‌ها، دروازه‌ها و درب‌های پنهان، گوشه‌های روشن و تاریک خود را دارند. از بیرون…