واژگان یک فرهنگ (۱۸):«سواد»: ما باسوادان!

به دنبال چرخش نظامی گرا و امنیتی در رژیم پهلوی از اوایل دهه 1340 (نیمه دهه 1960) که با روی برگرداندن از اقشار تحصیلکرده و اقداماتی بسیار نمایشی و پر هزینه از لحاظ اجتماعی و سیاسی همچون تاسیس حزب واحد «رستاخیز» (اسفند 1353/ مارس 1975)،…

هزار توی سادگی

مسیر ترجمه: فارسی -فرانسه - انگلیسی جایزه « پرنس کلاوس» هلند «برای فرهنگ و توسعه»، یکی از معتبرترین و ارزشمندترین جوایز جهانی است که همه ساله به ده شخصیت فرهنگی یا حقوقی که بیشترین تلاش را برای ایجاد توسعه در فرهنگ های بومی خود انجام…

واژگان یک فرهنگ (۱۷):«سواد»: ما بیسوادان!

تاریخ فرهنگی «سواد» را در ایران همچون در سایر نقاط جهان باید در آن واحد هم از تاریخ پدیده «خط» یا نظام ثبت رسمیت یافته و تکرار شونده سنت شفاهی جدا کرد و هم از تاریخ فرهنگی «مدرسه» یا نهادی که در آن زیر سلطه و با فرایندهای تعیین شده قدرت…

به یاد لئو فره: آنارشیستی دلباخته

شاعر، خواننده و آهنگساز فرانسوی 1916-1993 درک تاریخ فرهنگی فرانسه، بدون تامل و تحلیل موقعیت شعر و به ویژه تبدیل اشعار به آنچه می توان به فارسی «ترانه» (chanson) ترجمه کرد، ممکن نیست. در فرهنگ لاتین قرن بیستم ، ترانه سرایان که اغلب خود…

واژگان یک فرهنگ (۱۶): «تلفن»[همراه]: وقتی «هیچ کس تنها نیست!»

ورود گسترده صدا از دهه 1340 و به ویژه از دهه 1350 در زندگی شهری و روستایی ایران با فناوری های جدیدی چون رادیو، تلویزیون، موزیک ضبط شده (کاست و صفحه) و سپس ویدئو، کنشگران اجتماعی را به شکل گیری شبکه های جماعتی (گروه دوستان، خانواده گسترده…

آسیب شناسی فکری یک «مصیبت طبیعی»: گفتگو با ناصر فکوهی

فرشاد اسماعیلی زلزله؛ مساله ما، نه مساله طبیعت زلزله ای که در میانه ماه مرداد 1391 بخش بزرگی از پهنه آدربایجان در ایران را تخریب کرد و صدها تن از هم وطنان ما را نابود و هزاران تن بی خانمان و زحمی و مصدوم به جای گذاشت و پس لرزه های آن…

واژگان یک فرهنگ(۱۵): «تلفن»: صدای «دیگری»

همچون بسیاری دیگر از اختراع های غرب صنعتی شده نیمه دوم قرن بیستم، تلفن نیز که در سال 1875(1254 شمسی) ابداع شده بود، با اندکی فاصله به ایران رسید و نخستین خط های تلفن نیز حدود ده سال بعد بین تهران و شاه عبدالعظیم و میان عمارات وزارت جنگ و…

واژگان یک فرهنگ (۱۴): «پول»: جدال اخلاق و ثروت

نظام پیش از انقلاب، با وارد کردن درآمدهای نفتی به روابط گسترده اجتماعی و درگیر کردن کنشگران در این روابط پولی، آغازگر تغییرات اساسی در سازوکارها و تعاملات فرهنگی بود. درآمدهای نفتی هرچند برای ساختن زیربناها مفید بودند و امکان دادند گروهی از…

اخلاق حرفه‌ای: پول به مثابه هدف اصلی کنشگران اجتماعی: گفتگوبا ناصر فکوهی

نگار حسینی در دنیای جدید همه چیز تغییر کرده یا در حال تغییر است. در دوران پدربزرگ‌های ما کارمند دولت بودن اعتباری داشت و البته درآمدی به نسبت خوب. این مردهای دولتی موارد خوبی برای ازدواج بودند و لاجرم سرشان در هیچ شرایطی بی‌کلاه…

واژگان یک فرهنگ (۱۳): «پول»: کاغذهای قیمتی

حوزه اقتصاد یکی از تعیین کننده ترین بخش های فرهنگ را می سازد و این امر عمدتا به دلیل پولی شدن شدید اقتصاد جهان از نیمه قرن بیستم تا امروز است. بنابراین در چندین قسمت از «واژگان» ما به این موضوع می پردازیم که در اینجا صرفا مفهوم «پول» مورد…