کوته‌نوشت‌های فرهنگی (۶۲): کالایی شدن فرهنگ

یکی از منفی‌ترین اثرات جهانی شدن در روند کنونی آن، که می‌توان آن را حاصل اتاق‌های فکری نولیبرالی دانست، کالایی شدن تقریباً کامل فرهنگ در همۀ ابعاد و اشکالش است. هرچند هنوز سخن گفتن از محصولات فرهنگی در معنای اخص آن (محصولاتی همچون…

فرهنگ انسان‌شناسی اجتماعی و فرهنگی (سی و پنج): بزرگ‌مرد

Big Man لامون لیندستروم مهرداد ميردامادي     بزرگ‌مرد، مدل و معرف رهبري در ملانزي ٭، چهره و نشانة مهمي در مردم‌نگاريِ اين منطقه است. هرچند بزرگ‌مرد به صورتِ ظاهر در پاپوآ گينة نو، جزايرِ سليمان و تا حدی کمتر…

عکس فوری(۲۹۰): آمریکا و مراسم خداحافظی با دموکراسی

روز بیستم ژانویه 2025، دونالد ترامپ، کسی که به شهادت بخش بزرگی از همکاران رده نخستش در دور اول ریاست جمهوری‌اش در آمریکا (2016-2020)، به شهادت شاکیان بی‌شمار علیه تعرض‌های جنسی‌اش در طول پنجاه سال، کلاهبرداری‌ها، دزدی اسناد دولتی،…

نوکیسگان جهان متحد شوید!

تازه به دوران رسیدگی و نوکیسگی، در معنایی که از دوران باستان تا فروپاشی توتالیتاریسم‌های قرن بیستم داشته است و همچنین در جوامع جهان سومی و توسعه‌یافته امروز تاکنون، موضوع چندین یادداشت و مقاله به این قلم بوده است که به سادگی با…

کوته‌نوشت‌های فرهنگی (۶۱): فرهنگ غالب

هر جامعه‌ای در هر مقطع زمانی از فرایند زیستی خود باید به ناچار دارای حداقلی از انسجام فرهنگی باشد تا جامعه‌بودگی یعنی قابلیت تداوم حیات اجتماعی در آن ممکن شود. ظرف زمانی/مکانی در این حال تعریفی بسیار انعطاف‌پذیر و متغیر دارد: برای…

کوته‌نوشت‌های فرهنگی (۶۰): ضدفرهنگ

ضد فرهنگ (Counter Culture)  مفهومی بود که در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم و نخستین بار در ایالات متحده آمریکا و در محافل جوان و روشنفکر و اغلب معترض این کشور ظاهر شد و سپس در دوران جنگ کره و جنگ ویتنام به اوج خود رسید و نقطۀ تراکم…

پاره‌ای از یک کتاب (۲۴)(منتشر نشده): «کتابی که نباید منتشر می‌شد»

 «کتابی که نباید منتشر می‌شد»(خاطرات سی‌ساله ایران: 1373-1403)، ناصر فکوهی نامه خداحافظی سفر پاریس، 8 تیر 1393 برای دوستان عزیزم  در «انسانشناسی و فرهنگ» تقدیر این است که هر‌سال برای سه ماه از شما جدا شوم و هربار با خودم می‌گویم:…

پاره‌ای از یک کتاب (۲۳): روزگار کرونا

روزگار کرونا، ناصر فکوهی ، تهران، نشر آبی پارسی، 1399. جنگل‌های آمازون در امریکای جنوبی به وسعت پنج و نیم میلیون کیلومتر مربع (سه برابر کل خاک ایران) به صورت گسترده‌ای «شش‌های کره زمین» نامیده می‌شوند، زیرا بخش بزرگی از تعادل هوای مورد…

سیاست: از مناسک تا سبک زندگی

مهم‌ترین واقعه‌ای که بدون شک در عرصة حیات اجتماعی–سیاسی سال 1384 در ایران با آن روبرو بودیم، انتخابات ریاست جمهوری بود. انتخاباتی که در ایران همواره اهمیت زیادی داشته است، زیرا تعیین‌کنندۀ بالاترین سطوح مدیریت اجرایی کشور و چگونگی…

عدالت و دانشگاه

مقدمه جوامع مدرن با محوریت قرار دادن مفهوم دولت ملی، یعنی با تأکید بر مشروعیت یافتن قدرت سیاسی از پایة اجتماعی، مسئولیت سنگینی را بر دوش حاکمان گذاشته‌اند که عموماً خود را در قالب مفهوم «دولت رفاه» در کشورهای توسعه یافته متبلور…